tailieunhanh - Tìm hiểu nền văn hóa Rơ Măm: Phần 2

Nối tiếp nội dung phần 1, phần 2 cuốn sách "Văn hóa Rơ Măm" tiếp tục cung cấp tới người đọc những nội dung về: Văn hóa tinh thần đồng bào Rơ Măm; bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của người Rơ Măm phục vụ hoạt động bảo tàng văn hóa các dân tộc Việt Nam. | VÃN HÓA Rơ MÃM Chương 4 VĂN HÓA TINH THẦN I. T ÍN N G Ư Ở N G 1. Quan niệm về vũ trụ và thần ma Từ xa xưa người Rơ Măin có quan niệm rất riêng vè vũ trụ vê đât và trời. Từ đinh núi trở lên đồng bào cho là địa phận của Trời Ông mặt trời Trời Bà mặt trăng nơi ở của các vị thần linh con người luôn co găng vươn tới. Từ đỉnh núi trơ xuống đến chân núi là nơi ở của con người các loại cây và muông thú. Khu vực thấp bao gồm cả cây cối đất đai sông suối và con vật đều thuộc nơi ở của ma nên người Rơ Măm không sinh sống ở những nơi đó. Đây cũng là lời nguyền của bao đời người Rơ Măm. Từ sự nhận thức và phân định như vậy người Rơ Măm coi tất cả cái gì chưa biết còn bí ẩn là thần và ma tuy quan niệm thần từ đinh núi trớ lên là tốt ma ở dưới là 219 VÀN HÓA Rơ MẢM không tốt nhưng họ chưa phân biệt rạch ròi các loại thần nào là tốt loại ma nào là xấu mà cho rằng tất cả thần và ma đều có thể hại và giúp người. 2. Tín ngưỡng thờ thần Từ trước tới nay người Rơ Măm ơ làng Le vẫn duy trì tín ngưỡng mộc mạc với quan niệm vạn vật có hôn cuộc sông của con người bị chi phôi bới rât nhiều thần linh Trời Ống Yàng Gteh Trời Bà Yàng Pôm Thần Lúa Yàng Xtri Thần Nước Yàng Diếc Thần Núi Yàng Puốt Thần Câu Yàng Loong Poọ T puông Thần Cúng lúa Yàng Pôm PMeng . Thần Lên dốc Yàng Pông . Thần Đất Yàng K ne Thần Đá Yàng N h hao Thần Ngà hay Thần Ngà voi Yàng Ngà . Thậm chí linh hồn con người sau khi chết cũng trờ thành siêu nhiên bí ẩn và quyền năng. Người Rơ Măm tin vào các vị thần và ma. Tín ngưỡng và sự bù đẳp những niềm tin hư ảo ấy được thể hiện trong rất nhiều lễ hội truyền thống như Lỗ hội cúng trâu lễ cúng cơm mới lễ mở kho thóc và các lề khác trong quá trình trồng lúa. Trong số đó phần nhiều lễ cúng của người Rơ Măm đều gắn với sản xuất nông nghiệp nương rẫy đirợc tổ chức liên tục trong năm kê từ thời điêm băt đâu đên khi kêt 220 VÃN HÓA Rơ MÃM thúc vụ rầy. Các lề còn lại gắn với các nghi thức trong cưới hoi bo mả dây tháng mừng tuôi cho con. Họ thờ cúng tất ca những vị thần huyền bí đẻ cầu