tailieunhanh - Vấn đề “dự báo” trong văn xuôi tự sự trung đại Việt Nam nhìn từ tiền đề lịch sử, xã hội, văn hoá

Bài viết Vấn đề “dự báo” trong văn xuôi tự sự trung đại Việt Nam nhìn từ tiền đề lịch sử, xã hội, văn hoá tập trung phân tích các tiền đề kinh tế, văn hoá, xã hội thời trung đại làm nền tảng hình thành nên dự báo trong văn xuôi tự sự trung đại Việt Nam. | Tạp chí Khoa học Đại học Huế Khoa học Xã hội và Nhân văn ISSN 2588-1213 Tập 130 Số 6A 2021 Tr. 83 93 DOI VẤN ĐỀ DỰ BÁO TRONG VĂN XUÔI TỰ SỰ TRUNG ĐẠI VIỆT NAM NHÌN TỪ TIỀN ĐỀ LỊCH SỬ XÃ HỘI VĂN HOÁ Trần Thị Thanh Nhị Trường Đại học Sư phạm Đại học Huế 34 Lê Lợi Tp. Huế Việt Nam Tóm tắt. Dự báo xuất hiện trong văn xuôi tự sự trung đại Việt Nam không phải là hiện tượng có tính ngẫu nhiên mà nó là kết quả của nhiều yếu tố khách quan và chủ quan của nội sinh và ngoại nhập. Bài viết này tập trung phân tích các tiền đề kinh tế văn hoá xã hội thời trung đại làm nền tảng hình thành nên dự báo trong văn xuôi tự sự trung đại Việt Nam. Từ khóa Dự báo văn xuôi tự sự thần quyền 1. Mở đầu Dự báo là một hoạt động phổ biến trong các nền văn hoá nhằm tránh hoạ cầu phúc được phát triển từ thời nguyên thuỷ trung cổ. Sự đa dạng của các nền văn hoá là một trong những nguyên nhân tạo nên sự phong phú sinh động và phức tạp của dự báo. Tìm hiểu dự báo thế giới đặt trong sự so sánh phương Tây và phương Đông có thể thấy về hệ hình thì dự báo thế giới có sự tương đồng về dạng loại dựa vào dấu hiệu có sẵn dựa vào tiếp xúc thế giới siêu nhiên dựa vào các phương pháp nhân tạo. Tuy nhiên do chịu sự chi phối ảnh hưởng của văn hoá mà mỗi nơi có những biểu hiện và cách lí giải dự báo khác nhau. Ở Việt Nam dự báo đã ra đời từ rất sớm với các phương thức kiểu loại phong phú đa dạng. Hệ thống dự báo của người Việt về cơ bản được tiếp thu từ truyền thống dự báo của Trung Hoa. Tuy nhiên trong quá trình tiếp nhận người Việt cũng có những biến đổi nhất định để phù hợp tương thích với văn hoá bản địa đồng thời cũng sáng tạo cho riêng mình những hình thức dự báo riêng mà tiêu biểu và nổi tiếng nhất là bói Kiều. Sự khác biệt của dự báo trong văn học văn hoá Việt chịu sự chi phối của nhiều yếu tố một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu là do ảnh hưởng của tiền đề lịch sử xã hội văn hoá và văn học. Tuy nhiên trong bài viết này chúng tôi chỉ tập trung vào nghiên cứu lý giải