tailieunhanh - Phủ định và tiêu điểm trong tiếng Việt

Bài viết nghiên cứu về hiện tƣợng phủ định và tiêu điểm cùng sự tương tác của chúng trong ngữ liệu tự nhiên của tiếng Việt. Qua tìm hiểu những mẫu câu phủ định trong thực tế,bài viết tập trung làm rõ sự phân biệt giữa phủ định logic và phủ định siêu ngôn ngữ; Trình bày sự kết hợp giữa phủ định và tiêu điểm trên bình diện ngữ dụng học. | Kỷ yếu điện tử Hội thảo Quốc gia Nghiên cứu liên ngành về Ngôn ngữ và Giảng dạy ngôn ngữ lần thứ VI PHỦ ĐỊNH VÀ TIÊU ĐIỂM TRONG TIẾNG VIỆT Nguyễn Thuỳ Nƣơng Trƣờng Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh Tóm tắt Bài báo nghiên cứu về hiện tƣợng phủ định và tiêu điểm cùng sự tƣơng tác của chúng trong ngữ liệu tự nhiên của tiếng Việt. Qua tìm hiểu những mẫu câu phủ định trong thực tế chúng tôi tập trung làm rõ sự phân biệt giữa phủ định logic và phủ định siêu ngôn ngữ trình bày sự kết hợp giữa phủ định và tiêu điểm trên bình diện ngữ dụng học. Bên cạnh đó chúng tôi cũng phân tích các chỉ tố đánh dấu tiêu điểm phủ định phạm vi tác động của một số tác tử phiếm định trỏ tiêu điểm trong câu phủ định tiếng Việt nhƣ đâu đâu có đâu còn không không phải . Từ các phát hiện trong nghiên cứu chúng tôi đúc kết một số vấn đề đặc trƣng của hiện tƣợng phủ định và tiêu điểm trong tiếng Việt trên các bình diện cú pháp và ngữ dụng. Từ khóa phủ định logic phủ định siêu ngôn ngữ tiêu điểm chỉ tố tiêu điểm phủ định phạm vi tác động 1. Mở đầu Trong logic phủ định là một thao tác cơ bản để nhờ đó mà từ một phán đoán này ngƣời ta sẽ tạo ra một phán đoán mới sao cho nếu phán đoán xuất phát là chân lí thì sự phủ định ấy sai còn nếu phán đoán xuất phát sai thì sự phủ định là chân lí. Sự phủ định phán đoán đƣợc xác định trên một quy tắc duy nhất nếu phán đoán P là đúng thì phán đoán P là sai và ngƣợc lại. Trong ngôn ngữ phủ định và khẳng định là các hành vi nhận thức tình thái của con ngƣời đối với hiện thực cũng nhƣ đối với những điều đƣợc nói ra. Chính vì thế phủ định đƣợc coi là một hiện tƣợng ngôn ngữ phổ quát trên thế giới. Phủ định trong ngôn ngữ đƣợc dễ dàng xác định thông qua các phƣơng tiện biểu đạt là những từ cụm từ mang nghĩa phủ định. Những phƣơng tiện này đƣợc gọi là tác tử phủ định. Trong khi đó tiêu điểm thông tin focus là một khái niệm quan trọng thuộc địa hạt lý thuyết thông tin phân đoạn thực tại câu trên bình diện ngữ dụng học. Tiêu điểm là phần