tailieunhanh - Cơ sở ngữ dụng học (Tập 1): Phần 2 - GS.TS Đỗ Hữu Châu

Tiếp nội dung phần 1, Cơ sở ngữ dụng học (Tập 1): Phần 2 cung cấp cho người học những kiến thức như: Khái quát về chiếu vật; Logic học và vấn đề chiếu vật; Hành vi chiếu vật; Các phương thức chiếu vật; .Mời các bạn cùng tham khảo! | CHƯƠNG III CHIẾU VẬT VÀ CHỈ XUẤT I. KHÁI QUÁT VỂ CHIẾU VẬT Giả định chúng ta gặp câu sau đây - X in lỗi bà - thấy bà Sumatova nhìn tỏ vẻ hết sức ngd ngàng ông ta nói - cũng phải làm thê đ ể phơi cho khô đám quần áo ướt này. Mặc dầu đã được làm đầy bởi các từ ngữ nhưng nghĩa của câu đó vẫn hết sức lờ mò. Đọc nó chúng ta cảm thấy quot ấm ức quot bởi lẽ không biết rõ quot người ta quot đang nói với nhau về cái gì. Nỗi quot ấm ức quot được giải toả đôi chút nếu người đọc được giải thích rằng đám quần áo ướt là một cụm từ quot lóng quot của giới quan chức Nhà trắng Hoa Kì thời Tổng thống Franklin Delano Roosevelt dùng để chỉ văn kiện mà ông vừa mới kí mực chưa khô. Giải thích như vậy là chúng ta chỉ ra nghĩa chiếu vật hay sự vật được quy chiếu referent của cụm từ - từ đây ta sẽ gọi là biểu thức expression - đám quần áo ướt. Như vậy giữa biểu thức đám quần áo ướt và quot các văn kiện vừa được Tổng thông F. D Roosevelt kí chưa khô mực quot trong hiện thực - hệ quy chiếu có quan hệ chiếu vật refrence và biểu thức nói trên là một biểu thức chiêu vật referring expression expression référentielle . 185 Thí dụ về biểu thức chiếu vật đám quần áo ướt có thể làm chúng ta nghĩ lầm rằng quan hệ chiếu vật chỉ xảy ra khi biểu thức chiếu vật là một ẩn dụ hay hoán dụ giống như thí dự làn da tư duy và tìm cách biểu hiện ở chương trước. Không phải thế. ở thí dụ dẫn trên ngoài quan hệ chiếu vật giữa biểu thức đám quần áo ướt và văn kiện. còn có quan hệ chiếu vật giữa ông ta và Tổng thống Roosevelt giữa bà và Sumatova một nữ hoạ sĩ được mời vẽ chân dung cho Tổng thông. Các nghĩa chiếu vật của biểu thức ông ta của biểu thức bà tuy có làm sáng tỏ thêm một bước nữa nghĩa của câu nhưng người đọc vẫn chưa thoả mãn còn muốn biết thêm họ trò chuyện với nhau ở đâu khi nào. Nếu tiếp tục thuyết minh không gian thoại trường của câu nói là nhà nghỉ của F. D. Roosevelt tại Uôm Xprinh cách thủ đô W asington hàng ngàn dặm và thời gian thoại trường là buổi sáng ngày làm việc cuối cùng của Roosevelt .