tailieunhanh - Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Ngôn ngữ học: Đặc điểm ngôn ngữ - văn hoá của từ vựng phương ngữ Quảng Nam - Đà Nẵng

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài "Đặc điểm ngôn ngữ - văn hoá của từ vựng phương ngữ Quảng Nam - Đà Nẵng" nhằm trình bày tổng quan các vấn đề lí thuyết liên quan đến đề tài; Thống kê, phân loại, miêu tả từ vựng phương ngữ QN ĐN; Miêu tả và phân tích các đặc điểm ngôn ngữ - văn hoá của từ địa phương QN ĐN trên bình diện định danh, đặc điểm ý nghĩa của các lớp từ tiêu biểu trong sử dụng. | ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM ĐẶC ĐIỂM NGÔN NGỮ - VĂN HOÁ CỦA TỪ VỰNG PHƯƠNG NGỮ QUẢNG NAM - ĐÀ NẴNG Chuyên ngành Ngôn ngữ học Mã số 9229020 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ Đà Nẵng Năm 2023 Công trình được hoàn thành tại TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM Người hướng dẫn khoa học NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC 1 PGS. TS Trần Văn Sáng NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC 2 Nguyễn Thiện Giáp Phản biện 1 Phản biện 2 Luận án được bảo vệ trước hội đồng chấm Luận án Tiến sĩ chuyên ngành Ngôn ngữ học tại Trường Đại học Sư phạm vào ngày tháng năm 2023. 1 MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài Phương ngữ nói chung từ địa phương nói riêng là một trong những biểu hiện của tính đa dạng ngôn ngữ dân tộc. Vì vậy nghiên cứu phương ngữ cũng như từ địa phương đang là một hướng đi thiết thực và ý nghĩa hiện nay. Luận án khảo sát từ vựng phương ngữ Quảng Nam-Đà Nẵng QN ĐN nhằm chỉ ra sự khác biệt nhất định về mặt ngôn ngữ - văn hoá so với các vùng phương ngữ khác và so với ngôn ngữ toàn dân. Phương ngữ QN ĐN đã được nhiều nhà nghiên cứu quan tâm tuy nhiên các công trình nghiên cứu mới chỉ khoanh vùng vào việc nghiên cứu đặc điểm ngữ âm của phương ngữ hoặc vào từ địa phương trong các tác phẩm văn học dân gian và thu thập vốn từ để xây dựng từ điển. Vì vậy nghiên cứu đặc điểm ngôn ngữ-văn hoá của từ vựng phương ngữ QN ĐN có ý nghĩa thiết thực trong việc khái quát bức tranh ngôn ngữ về các vùng phương ngữ của tiếng Việt và đặc trưng dân tộc-văn hóa người Việt. Tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng là hai đơn vị hành chính riêng biệt nhưng về văn hoá đây là một vùng văn hoá không thể tách rời. Nghiên cứu đặc điểm lớp từ vựng phương ngữ QN ĐN có thể làm sáng tỏ nhiều vấn đề liên quan đến đặc trưng văn hóa vùng. Đầu tiên qua việc thu thập ngữ liệu miêu tả và so sánh bức tranh phương ngữ QN ĐN sẽ được khái quát đầy đủ với những đặc điểm về từ vựng - ngữ nghĩa - văn hóa. Nghiên cứu đặc điểm ngôn ngữ-văn hoá của từ vựng phương ngữ QN ĐN phải xuất phát từ cơ sở ngữ liệu vốn từ địa phương được thu thập và khảo sát một cách khoa