tailieunhanh - Nghiên cứu ngô thực phẩm và ngô thức ăn xanh ở Việt Nam: Thành tựu và chiến lược phát triển cho tương lai

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài "Nghiên cứu ngô thực phẩm và ngô thức ăn xanh ở Việt Nam: Thành tựu và chiến lược phát triển cho tương lai" nhằm nâng cao hiểu biết về tầm quan trọng của nguồn gen ngô và tìm ra các chiến lược mới để khai thác bền vững; cung cấp cái nhìn tổng quan về hiện trạng và vị trí của việc nghiên cứu và phát triển cây ngô thực phẩm, ngô thức ăn xanh ở Việt Nam so với thế giới; xác định chiến lược phát triển ngô thực phẩm và ngô thức ăn xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 để phục vụ phát triển nông nghiệp bền vững. | NGHIÊN CỨU NGÔ THỰC PHẨM VÀ NGÔ THỨC ĂN XANH Ở VIỆT NAM THÀNH TỰU VÀ CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN CHO TƯƠNG LAI Vũ Văn Liết1 Vũ Thị Bích Hạnh2 Pham Quang Tuân2 Trần Thị Thanh Hà2 Nguyễn Văn Hà2 Dương Thị Loan2 Nguyễn Thị Nguyệt Anh2 Nguyễn Trung Đức2 1 Khoa Nông Học Học viện Nông nghiệp Việt Nam 2 Viện Nghiên cứu và Phát triển Cây trồng Học viện Nông nghiệp Việt Nam Tác giả liên hệ vvliet@ TÓM TẮT Trong hai thập kỷ qua ngô trở thành cây lương thực rất quan trọng và là mô hình phục vụ các nghiên cứu di truyền cơ bản. Những thành tựu về công nghệ sinh học cây trồng biến đổi gen từ nguồn đầu tư vào nghiên cứu rất mạnh đặc biệt trong khu vực tư nhân đã giúp năng suất ngô ở Mỹ tăng vượt trội gấp khoảng 8 lần so với những năm 1930. Tại Việt Nam năng suất ngô tăng gấp đôi so với những năm 1995 và sự tăng trưởng đó có sự đóng góp lớn của các giống ngô lai chọn tạo trong nước và nhập nội. Giống ngô thực phẩm bao gồm ngô nếp và ngô ngọt trước những năm 1990 hầu hết là các giống thụ phấn tự do cho năng suất thấp và sản xuất ở quy mô hộ gia đình để tự cung tự cấp. Công tác chọn giống giai đoạn đầu là thu thập nguồn gen bao gồm các giống ngô nếp bản địa và nhập nội từ Trung Quốc Lào Thái Lan Hàn Quốc Nhật Bản. Trong đó 160 vật liệu được thu thập từ ngô nếp truyền thống. Đánh giá đa dạng di truyền của 160 vật liệu dựa trên kiểu hình và chỉ thị phân tử cho thấy các nguồn vật liệu ngô nếp của Việt Nam có tính đa dạng cao. Học viện Nông nghiệp Việt Nam VNUA đã chọn lọc hai giống ngô nếp để phục tráng là Khẩu li và Xá li lượt. Mặc dù còn nhiều hạn chế về hạ tầng nhân lực và nguồn lực Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã chọn tạo và thương mại hóa bốn giống ngô nếp trắng bao gồm ADI668 HUA601 ADI688 MH8 VNUA16 và VNUA69. Chọn giống ngô nếp tím giàu chất kháng oxi hóa anthocyanin đã thành công với giống ngô nếp tím lai đơn đầu tiên của Việt Nam - VNUA141. Việc lai tạo các giống ngô ngọt và giống ngô thức ăn xanh đã được thực hiện muộn hơn diễn ra trong khoảng 10 năm trở lại đây. .