tailieunhanh - Bàn về vai trò của án lệ trong hệ thống pháp luật pháp

Bài viết trình bày các vấn đề: Định nghĩa án lệ; Có phải bất cứ bản án nào cũng là án lệ? Để một bản án trở thành án lệ, phải đáp ứng các tiêu chí về tính lặp đi lặp lại theo thời gian, sự giống nhau của các giải pháp đề cập đến trong quyết định của tòa án. | BÀN VỀ VAI TRÒ CỦA ÁN LỆ TRONG HỆ THỐNG PHÁP LUẬT PHÁP TS. Nguyễn Thị Mỹ Hạnh Khoa Luật Trường Đại học Hoa Sen 1. Định nghĩa và phương thức hình thành án lệ tại Pháp Pháp là một trong những nước thuộc hệ thống pháp luật Châu Âu lục địa hệ thống dân luật là một quốc gia có hệ thống luật thành văn có ảnh hưởng đến các nước theo hệ thống dân luật trên toàn thế giới. Tuy nhiên án lệ cũng góp phần không nhỏ hình thành nên nguồn của luật tại quốc gia này. Bên cạnh tập quán pháp và học thuyết pháp lý thì án lệ là nguồn gián tiếp của Luật thành văn tại Pháp. Án lệ được hiểu là toàn bộ các phán quyết bản án của Tòa án đã được công bố trong một khoảng thời gian nhất định hoặc theo từng lĩnh vực án lệ bất động sản hoặc trong cùng một lĩnh vực án lệ dân sự án lệ thuế hoặc trong toàn bộ hệ thống pháp luật 138. Tuy nhiên đây là cách tiếp cận hình thức xem án lệ như là tập hợp các phán quyết của tòa án hay nói cách khác là công bố bản án. Một cách định nghĩa khác về án lệ là kết quả của việc áp dụng lặp đi lặp lại một cách áp dụng pháp luật nhất định139. Như vậy theo nghĩa này để án lệ có thể coi là một nguồn của luật thì phán quyết đơn thuần không đủ để thiết lập nên án lệ. Ngược lại các thẩm phán phải xây dựng một giải pháp nhất quán mà họ khẳng định lại nhiều lần trong cùng một tình huống hay một tranh chấp mới tạo thành án lệ. Theo định nghĩa án lệ là các phán quyết của tòa án. Nhưng câu hỏi đặt ra có phải bất cứ bản án nào cũng là án lệ Để một bản án trở thành án lệ phải đáp ứng các tiêu chí về tính lặp đi lặp lại theo thời gian sự giống nhau của các giải pháp đề cập đến trong quyết định của tòa án. 2. Giá trị pháp lý của án lệ Câu hỏi về giá trị pháp lý của án lệ đang gây tranh cãi đây là quy tắc pháp lý có hiệu lực bắt buộc hay chỉ là những quy tắc xử sự chung không có hiệu lực pháp lý ràng buộc 140. Vấn đề lặp đi lặp lại về tính hợp pháp của án lệ thường xuyên được đưa lên bàn cân tranh luận của các chuyên gia. Theo quan điểm nhất nguyên thì tính pháp lý của quy tắc được