Tinh thần vượt khó là một trong những bí quyết giúp ta thành công trong cuộc sống. Nếu như trước trở ngại gian nan mà ta chùn bước thì làm sao có thể làm nên được việc lớn. Đây cũng là bài học rất tâm đắc của bao người xưa đến nay. Nguyễn Bá Học là một nhà giáo đồng thời cũng là một nhà văn, trong bài Lời khuyên học trò, ông đã nêu lên quan niệm ấy: “Đường đi khó, không khó vì ngăn sông cách núi, mà khó vì lòng người ngại núi e sông”.
Lời dạy trên có ý nghĩa như thế nào? Chúng ta cần tìm hiểu để học tập.
Câu nói của Nguyễn Bá Học cho ta thấy rõ hai vấn đề. Trước hết là cái “khó vì ngăn sông cách núi”: sông rộng, núi cao là những chướng ngại vật của thiên nhiên gây ra nhằm cản trở bước tiến của con người. Kế đó là cái “khó vì lòng người”: lòng người hay nản chí thiếu tự tin thì sẽ sợ núi cao sông sâu, chưa đi mà đã vội thoái lui, chùn bước. Trước hai cái khổ ấy thì cái khó ở lòng người mới đáng ngại. Con người thiếu quyết tâm, không có tinh thần vượt khó thì không thể nào có thể vượt núi, qua sông được. Ngược lại, nếu người có nghị lực và quyết tâm thì núi cao bao nhiêu cũng vượt qua, sông sâu rộng đến chừng nào cũng qua được. Câu nói của nhà văn quả thật đã nhắc nhở chúng ta bài học về lòng quyết tâm vượt khó.
Thật sự, ý chí quyết tâm, tinh thần vượt khó có cần thiết cho mỗi chúng ta không? Quả là cần thiết vô cùng. Vì cuộc sống muôn màu muôn vẻ, đường đời lại nhiều ngã rẽ quanh co. Trên đường ta đi đâu phải chỉ có hoa thơm cỏ lạ mà bao nguy hiểm, khó khăn luôn chờ ta phía trước. Nếu muốn thực hiện ước mơ của mình thì những trở ngại gian nan ta không thể lùi bước mà phải ngẩng cao đầu chấp nhận, đón lấy. Thậm chí cả nguy hiểm cũng không sờn - “Bất chấp hổ huyệt, an đắc hổ tử” nghĩa là không vào hang cọp làm sao bắt được cọp con, người Trung Quốc đã nói như thế! Như vậy bí quyết giúp ta thành công không gì khác hơn là ý chí, là nghị lực, là sự kiên trì bền bỉ. Bài học ấy đã được Bác Hồ của chúng ta thực hiện trong quá trình đấu tranh cách mạng của Người. Và với kinh nghiệm của bản thân, Bác đã dạy ta đúc kết rằng:
Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyết chí ắt làm nên
Thế mới biết sức mạnh của ý chí, của lòng quyết tâm có giá trị vô ngần. Ta nên biết rằng sự thành công cũng trải qua cam go, thử thách. Sự nghiệp càng lớn thì khó khăn càng nhiều. Khó khăn càng nhiều thì ý chí phải càng cao. Đến lúc ấy sự thành công mới có ý nghĩa, ta mới quý trọng, nâng niu và giữ gìn những thành quả mình có được
Hiểu được ý nghĩa của lời dạy ấy, ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, chúng ta phải cố gắng rèn luyện cho mình sự bền bỉ, dẻo dai, tập tính kiên nhẫn. Ta phải cố gắng trang bị cho mình vôn kiến thức sâu rộng, một trình độ học vấh vững vàng để mai này trở thành con người có tài năng. Vàng thật không sợ lửa. Cũng như người có tài không sợ gian nan thử thách. Đất nước có được nhiều người tài nàng, có nghị lực như thế thì sợ gì không tiến lên được để sánh vai cùng các cường quốc năm châu?
Tóm lại, khó khăn trở ngại trên đường đời là môi trường tốt để thử thách con người. Núi có cao, sông có sâu bao nhiêu, nếu con người không ngại núi, e sông thì sẽ vượt qua tất cả. Do đó muôn đến với vinh quang của cuộc đời thì ta không nên chùn bước mà mãi vững tin để vươn tới bằng quyết tâm và nghị lực của chính bản thân mình. Ta luôn nhớ rằng “đường đi khó, không khó vì ngăn sông cách núi, mà khó vì lòng người ngại núi e sông”.