Đang chuẩn bị liên kết để tải về tài liệu:
Chương 9: Chuyển động quay của vật rắn quanh một điểm cố định

Định nghĩa Chuyển động của vật rắn có một điểm luôn luôn cố định đ-ợc gọi là chuyển động quay quanh một điểm cố định Thí dụ: Con quay tại chỗ, bánh xe ôtô chuyển động khi ôtô lái trên đ-ờng vòng; cánh quạt của máy bay khi máy bay lượn vòng | -118- Chương 9 CHUYỂN ĐỘNG QUAY CỦA VẬT RẮN QUANH MỘT ĐIỂM cố ĐỊNH - CHUYỂN ĐỘNG TổNG QUÁT CỦA VẬT RẮN 9.1. CHUYỂN ĐỘNG QUAY CỦA VẬT RẮN QUANH MỘT ĐIỂM cố ĐỊNH 9.1.1 Đinh nghĩa Chuyển động của vật rắn có một điểm luôn luôn cố định đuợc gọi là chuyển động quay quanh một điểm cố định Thí du Con quay tại chỗ bánh xe ôtô chuyển động khi ôtô lái trên đuờng vòng cánh quạt của máy bay khi máy bay l-ợn vòng .v Mô hình nghiên cứu vật rắn chuyển động quay quanh một điểm cố định biểu diễn trên hình 9.1. 9.1.2 Thông số đinh vi. Vật rắn quay quanh một điểm cố định có thể biểu diễn bằng tiết diện S của vật quay quanh điểm O hình 9.2 . Tiết diện này không đi qua điểm cố định O và chuyển động trong hệ toạ độ cố định Oxyz. Để xác định thông số định vị của vật ta dựng trục oz vuông góc với tiết diện S . Dựng mặt phẳng n chứa hai trục oz và oz1 . Mặt phẳng này cắt mặt phẳng oxy theo đuờng OD. Vẽ đuờng thẳng ON vuông góc với mặt Hình 9 -1 Hình 9-2 -119- phẳng n khi đó có góc DON -2. Đường ON nằm trong mặt phẳng Oxy và gọi là đường mút. Để xác định vị trí của vật trong hệ toạ độ oxyz trước hết phải xác định được vị trí của trục oz1 nghĩa là phải xác định được các góc 0 và a. Tiếp theo phải xác định được vị trí của vật so với trục oz1 nghĩa là phải xác định được vị trí của nó so với mặt phẳng ONz1 nhờ góc 9 NIA. Như vậy ta có thể chọn ba góc ọ a và 0 là ba thông số định vị của vật. ở đây góc a còn có thể thay thế bằng góc y n a. 2 Ba góc ọ y 0 gọi là 3 góc ơle. Góc ọ gọi là góc quay riêng góc y gọi là góc tiến động và góc 0 gọi là góc chương động. 9.I.2.2. Phương trình chuyển động Trong qúa trình chuyển động của vật các góc ơle thay đổi theo thời gian vì thế phương trình chuyển động của vật rắn quay quanh một điểm cố định có dạng ọ ọ t . v v t . 9.1 0 0 t . Căn cứ vào kết quả trên có thể phát biểu các hệ quả về sự tổng hợp và phân tích chuyển động của vật rắn quay quanh một điểm cố định như sau Hê quả 9.1 Chuyển động của vật rắn quay quanh 1 điểm cố định bao giờ cũng có thể phân tích .