Đang chuẩn bị liên kết để tải về tài liệu:
Giáo trình đo đạc và chỉnh lý số liệu thủy văn - Chương 5

đo bùn cát trong nước sông 5-1. Khái niệm, nguồn gốc và phân loại bùn cát I. Khái niệm: Bùn cát trong nước sông là những phần tử rắn bao gồm bùn, sét, mùn, cát, sỏi, đá vv. chuyển động trong lòng sông. Dùng thuật ngữ “bùn cát” để chỉ “những phần tử rắn” trong nước sông tuy chưa thật chính xác nhưng vì một số lý do như đã nêu ở lời giới thiệu, nên trong giáo trình này vẫn sử dụng các thuật ngữ cũ để nói về phần tử rắn và một số vấn đề khác nữa | CHƯƠNG V ĐO BÙN CÁT TRONG Nước SÔNG 5-1. KHÁI NIỆM NGUỒN Gốc YÀ PHÂN LOẠI BÙN CÁT I. Khái niệm Bùn cát trong nước sông là những phần tử rắn bao gồm bùn sét mùn cát sỏi đá vv. chuyển động trong lòng sông. Dùng thuật ngữ bùn cát để chỉ những phần tử rắn trong nước sông tuy chưa thật chính xác nhưng vì một số lý do như đã nêu ở lời giới thiệu nên trong giáo trình này vẫn sử dụng các thuật ngữ cũ để nói về phần tử rắn và một số vấn đề khác nữa. II. Nguồn gốc bùn cát trong sông. Bùn cát trong sông do ba nguồn cung cấp chủ yếu sau đây 1. Từ bề mặt l u vực Bề mặt lưu vực bị phong hoá khi hạt mưa rơi xuống tạo ra động nâng làm cho bùn cát tách khỏi mặt phong hoá. Dòng chảy mặt trên lưu vực lôi cuốn chúng trôi xuống khe suối và cuối cùng vào sông. Lượng bùn cát từ nguồn cung cấp này chiếm 80 tổng lượng bùn cát trong sông. 2. Từ bờ và lòng sông Động nâng của dòng chảy làm xói lở bờ sông và lòng sông đưa bùn cát vào dòng chảy. Lượng bùn cát này chiếm khoảng 15-20 tổng lượng bùn cát trong sông. 3. Từ biển đ a vào Đối với những đoạn sông gần biển do tác động của dòng chảy ven bờ dòng triều sóng gió. mà bùn cát đã được đưa từ biển vào sông lượng bùn cát này chiếm khoảng 5 tổng lượng bùn cát trong sông. Tuy tỷ lệ bùn cát từ biển vào là nhỏ song nó là nhân tố chủ yếu làm ảnh hưởng tới sự hoạt động kinh tế ở vùng cửa sông như bồi lấp cửa sông ảnh hưởng xấu đến thoát lũ giao thông thuỷ đánh cá vv.Do đó trong việc đo đạc bùn cát không được xem nhẹ thành phần bùn cát này. III. Phân loại bùn cát trong sông. Bùn cát trong sông có thể được phân làm hai loại tuỳ theo hình thức tồn tại và chuyển động của nó. 1. Bùn cát lơ lửng chất lơ lửng 111 Những hạt rắn có đường kính tương đối nhỏ chuyển động lơ lửng theo dòng nước được gọi là bùn cát lơ lửng. 2. Bùn cát đáy chất di đẩy Những hạt rắn có đường kính lớn hơn chuyển động sát đáy sông bằng các hình thức lân trượt nhảy. gọi là bùn cát đáy Tuỳ thuộc vào các điều kiện của dòng chảy như lưu tốc độ dốc độ sâu. mà một hạt cát có thể lúc này thì .