Đang chuẩn bị liên kết để tải về tài liệu:
Khẩn hoang Cần Thơ, đầu cầu và thủ đô miền Hậu giang 2

Từ năm 1866, nhà nước dùng xáng mà vét lại rạch Bến Lức và kinh Bảo Định nhưng kết quả chưa được như ý muốn. Năm 1875, đô đốc Duperré cho đào lại kinh Chợ Gạo và kinh Trà Ôn, dùng dân xâu. Năm 1893, quan toàn quyền De Lanessan cho đấu thầu ở Paris. | Khẩn hoang Cần Thơ đầu cầu và thủ đô miền Hậu giang 2 Từ năm 1866 nhà nước dùng xáng mà vét lại rạch Bến Lức và kinh Bảo Định nhưng kết quả chưa được như ý muốn. Năm 1875 đô đốc Duperré cho đào lại kinh Chợ Gạo và kinh Trà Ôn dùng dân xâu. Năm 1893 quan toàn quyền De Lanessan cho đấu thầu ở Paris. Công ty Montvenoux trúng thầu với giá là ba cắc rưỡi một thước khối trong tháng đầu phải đào 60.000 thước khối đất và năng xuất tăng thêm trong tháng thứ 25 phải đào 200.000 thước khối. Sáng kiến đào kinh Xà No trước tiên do hai người Pháp là Duval và Guéry nêu ra vì quyền lợi ích kỷ. Họ thấy đất tốt và rộng nên xin trưng khẩn. Và khi chưa được giấy phép trưng khẩn chánh thức là họ đã vận động với quan toàn quyền Paul Doumer 17 5 1900 . Chủ tỉnh Cần Thơ cho biết là trước đó năm 1896 đã đào kinh Ô Môn nối ngọn sông Cái Bé từ Rạch Giá qua Ô Môn dùng dân xâu nhưng tạm ngưng vì ở vùng đào kinh xảy ra nạn dịch khí. Kinh Xà No nếu đào được thì ích lợi vô cùng giúp khai thác hàng mấy chục ngàn mẫu đất tốt phía địa phận Cần Thơ. Nhưng Duval và Guéry lại muốn nhà nước đào thật gấp trong vòng một năm cho xong và bắt đầu đào ở phần đất mà họ đang xin trưng khẩn tức là khởi đầu từ khoảng giữa để họ thâu lợi sớm. Kinh vừa khởi đào là Guéry được nghị định của Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer cấp cho không một sở đất tốt với diện tích khổng lồ là 2.500 mẫu nằm trên vùng đào kinh tọa lạc tại làng Nhân Nghĩa tổng Định Bảo tỉnh Cần Thơ nghị định số 338 ngày 14 2 1901 . Kinh Xà No đào từ 1901 đến tháng 7 1903 là xong bề ngang trên mặt rộng 60 mét dưới đáy 40 mét tốn phí 3.680.000 quan. Lần này nhà thầu sử dụng loại xáng lớn chạy bằng hơi nước với những giàn gàu bằng sắt. Máy của xáng mạnh 350 mã lực mỗi giàn mút được 375 lít thổi bùn ra xa đến 60 mét. Giàn gàu của xáng chạy theo vòng tròn như xe đạp nước . Từ xa chiếc xáng giống như chiếc chiến hạm máy chạy vang rền suốt năm ba cây số mang theo một số chuyên viên nhân công hàng trăm người. Dọc theo hai bên bờ phải chở củi đem tới sẵn vì .