tailieunhanh - Giáo trình Lý thuyết các quá trình luyện kim: Phần 2

Nối tiếp nội dung của phần 1 cuốn "Lý thuyết các quá trình luyện kim", phần 2 giới thiệu tới người đọc các nội dung: Các quá trình oxy hóa và khử oxy trong luyện kim, tinh luyện thép ngoài lò, phương pháp tinh luyện bằng điện xỉ, nấu luyện và tinh luyện bằng phương pháp plasma. nội dung chi tiết. | CHƯƠNG 5 CÁC QUÁ TRÌNH OXY HOÁ VÀ KHỬ OXY TRONG LUYỆN KIM . MỞ ĐẦU Quá trình oxy hoá và quá trình hoàn nguyên ỉà hai quá trình trái ngược nhau rất quan trọng trong ngành luyện kim. Tùy theo điêu kiện mà cân bằng phản ứng chuyển dịch theo quá trình này hoặc quá trình kia và cũng tuỳ theo nhiệm vụ kỹ thuật mà quá trình nào được lựa chọn sử dụng. Trong thiên nhiên hầu hết kim loại trừ vàng và bạch kim đều tồn tại dưới dạng hợp chất lẫn trong đất dá. Muốn thu được kim loại từ tạp chất của chúng cần phải tiến hành hoàn nguyên. Ví dụ MeO B Me BO 5-la trong công thức MeO - oxyt kim loại B - chất hoàn nguyên. Hoặc Me2 B Me B2 5-lb Phản ứng này nêu lên bản chất của sự hoàn nguyên nó là quá trình trao đổi điện tử giữa chất được hoàn nguyên và chất hoàn nguyên chất được hoàn nguyên nhận điện tử trở về trạng thái ban đầu nguyên thuỳ còn chất hoàn nguyên cho điện tử. Đây là quá trình cho ta sản phẩm là gang. Trong quá trình hình thành gang không những Fe dược hoàn nguyên từ quặng khoảng 99 8 - 99 5 Fe được hoàn nguycn mà một số nguyên tó khác cũng hoàn nguyên đi vào gang ví dụ Mn Si p. ngoài ra do dùng than cốc để tạo nhiệt nên c bão hoà vào gang s cũng đi vào gang một lượng đáng kể. Thành phần của gang nói chung 209 như sau C 3 5 - 4 Si - 1 8 Mn 0 8 - 1 8 P 0 1 S 0 06 - 0 08 phụ thuộc thành phần quặng và yêu cầu sử dụng. Với thành phần như trên cơ lý tính của gang không đáp ứng các diều kiện cao về kỹ thuật trong quá trình sử dụng như phải có độ bền cao độ dẻo và dai va đập tốt phải có tính hàn tính nhiệt luyện . Vì vậy phải khử bỏ những thành phần xem như tạp chất kể trên. Đó là quá trình luyện thép. Ngược với luyện gang sử dụng quá trình hoàn nguyên. luyện thép sử dụng quá trình oxy hoá để khử bỏ các tạp chất. Trong quá trình này các tạp chất bị oxy hoá di vào xỉ và bị loại khỏi gang gang trờ thành thép với các thành phần khác nhau phụ thuộc vào mục đích sử dụng. . KHẢ NĂNG OXY HOÁ CỦA CÁC NGUYÊN Tố Trong hoá lý đã đề cập tới quan hệ giữa các nguyên tố đối với oxy.