tailieunhanh - Bài giảng Nôn trớ trẻ em

Sau khi học xong Bài giảng Nôn trớ trẻ em, người học có thể trình bày định nghĩa, giải phẫu sinh lý nôn trớ trẻ em; trình bày tiếp cận lâm sàng bệnh nhân bị nôn; nêu các nguyên nhân và xét nghiệm cận lâm sàng của nôn; nêu chẩn đoán mức độ nặng nhẹ của nôn; trình bày xử trí và phòng bệnh nôn trớ trẻ em. | NÔN TRỚ TRẺ EM Mục tiêu 1. Trình bày định nghĩa giải phẫu sinh lý nôn trớ trẻ em 2. Trình bày tiếp cận lâm sàng bệnh nhân bị nôn 3. Nêu các nguyên nhân và xét nghiệm cận lâm sàng của nôn 4. Nêu chẩn đoán mức độ nặng nhẹ của nôn 5. Trình bày xử trí và phòng bệnh nôn trớ trẻ em Nội dung 1. Định nghĩa nôn trớ Nôn là hiện tượng thức ăn chứa đựng trong dạ dày hoặc ruột bị đẩy ra ngoài một cách tùy ý hay không do sự co bóp cơ trơn dạ dày ruột kèm theo sự co thắt của các cơ vân thành bụng. Cần phân biệt giữa nôn với trớ. Trớ là luồng thức ăn trào ngược đơn thuần sau khi ăn không có sự co thắt của các cơ vân mà căn nguyên đơn thuần thường do thực quản Nôn là một triệu chứng hay gặp nhất là trẻ nhỏ 2. Giải phẫu sinh lý nôn Nôn liên quan đến một loạt các hoạt động liên quan đến thần kinh trung ương và trung tâm nôn Các nghiên cứu trên súc vật cho thấy trung tâm nôn nằm ở vùng tủy của sàn não thất 4 nơi này trung tâm nôn bị kích thích bởi các kích thích điện. Tuy nhiên các nghiên cứu gần đây không thể tách rõ được giải phẫu học của trung tâm nôn nên quan niệm hiện nay xem trung tâm nôn là một đơn vị dược lý hơn là giải phẩu. Các xung động hướng tâm đến trung tâm nôn được truyền qua thần kinh X và thần kinh giao cảm Nghiên cứu thực nghiệm cho thấy có sự hiện diện của vùng khởi động hóa cảm thụ quan CTZ Chemoreceptor trigger zone nằm tại vùng tủy trong sàn não thất 4. Các kích thích có thể gây nôn gián tiếp bằng cách kívh thích CTZ rồi CTZ mới kích thích trung tâm nôn. Khác với trung tâm nôn CTZ không đáp ứng với các kích thích điện mà nó đáp ứng với các kích thích hóa học trong hệ tuần hoàn hàng rào máu não thực sự không tồn tại tại vùng CTZ. Vì vậy CTZ được xem như là một hóa cảm thụ quan gây nôn Các kích thích gây nôn bằng một trong hai cơ chế sau 1 kích thích gây nôn hoạt hóa con đường thần kinh X hoặc giao cảm trong đường tiêu hóa để tác động trực tiếp lên trung tâm nôn. Ngoài kích thích hướng tâm từ đường tiêu hóa trung tâm nôn có thể được hoạt hóa bởi các xung động từ .