tailieunhanh - Bài giảng Các yếu tố sinh học - TS. Nguyễn Thị Liên Hương

Nội dung bài giảng trình bày các khái niệm, các nhóm yếu tố nguy cơ sinh học; cơ chế tác động của các yếu tố sinh học đến sức khoẻ con người; các kỹ thuật phát hiện các yếu tố sinh học trình bày một số kỹ thuật kiểm soát các yếu tố sinh học. | CÁC YẾU TỐ SINH HỌC TS. Nguyễn Thị Liên Hương Cục Quản lý môi trường y tế Mục tiêu Trình bày các khái niệm, các nhóm yếu tố nguy cơ sinh học Trình bày cơ chế tác động của các yếu tố sinh học đến sức khoẻ con người Trình bày các kỹ thuật phát hiện các yếu tố sinh học Trình bày một số kỹ thuật kiểm soát các yếu tố sinh học A. Định nghĩa yếu tố sinh học Các yếu tố sinh học là các vi sinh vật kể cả những vi sinh vật đã được thay đổi về di truyền, môi trường nuôi cấy tế bào và các ký sinh trùng có thể gây nhiễm trùng, dị ứng, nhiễm độc. Các yếu tố nguy cơ sinh học: bao gồm tất cả các dạng của sự sống (cũng như các sản phẩm của chúng) mà có thể gây ảnh hưởng xấu lên sức khỏe. B. Phân loại yếu tố sinh học Phân loại theo đặc điểm cấu trúc vủa các yếu tố sinh học: Sinh vật đơn bào & dưới tế bào (prokaryotae): bao gồm các vi khuẩn, prion, rickettsia, chlamydia và các mycoplasmas sinh vật đa bào (eukaryotae): gồm thực vật, động vật (arthropod – động vật chân đốt & helminth – gium sán), tảo, . | CÁC YẾU TỐ SINH HỌC TS. Nguyễn Thị Liên Hương Cục Quản lý môi trường y tế Mục tiêu Trình bày các khái niệm, các nhóm yếu tố nguy cơ sinh học Trình bày cơ chế tác động của các yếu tố sinh học đến sức khoẻ con người Trình bày các kỹ thuật phát hiện các yếu tố sinh học Trình bày một số kỹ thuật kiểm soát các yếu tố sinh học A. Định nghĩa yếu tố sinh học Các yếu tố sinh học là các vi sinh vật kể cả những vi sinh vật đã được thay đổi về di truyền, môi trường nuôi cấy tế bào và các ký sinh trùng có thể gây nhiễm trùng, dị ứng, nhiễm độc. Các yếu tố nguy cơ sinh học: bao gồm tất cả các dạng của sự sống (cũng như các sản phẩm của chúng) mà có thể gây ảnh hưởng xấu lên sức khỏe. B. Phân loại yếu tố sinh học Phân loại theo đặc điểm cấu trúc vủa các yếu tố sinh học: Sinh vật đơn bào & dưới tế bào (prokaryotae): bao gồm các vi khuẩn, prion, rickettsia, chlamydia và các mycoplasmas sinh vật đa bào (eukaryotae): gồm thực vật, động vật (arthropod – động vật chân đốt & helminth – gium sán), tảo, nấm, ký sinh trùng và protozoan - động vật nguyên sinh. Phân loại yếu tố sinh học Phân loại theo môi trường tồn tại: Trong nước Trong đất Trong không khí Trong cơ thể sinh vật (gây bệnh ở động vật) 1. Vi sinh vật . Vi khuẩn: là một nhóm sinh vật đơn bào, có kích thước nhỏ chỉ khoảng μm Có cấu trúc tế bào đơn giản không có nhân, bộ khung tế bào (cytoskeleton) và các bào quan như ty thể và lục lạp. Các loại vi khuẩn gồm: Cầu khuẩn Trực khuẩn Xoắn khuẩn Nha bào: trường hợp đặc biệt, có khả năng chịu đựng với nóng, lạnh, khô, hóa chất và phóng xạ. I. PHÂN LOẠI THEO ĐẶC ĐIỂM CẤU TRÚC CỦA YẾU TỐ SINH HỌC Cấu tạo tế bào vi khuẩn. -Vỏ nhày và lớp dịch nhày . -Vách tế bào hay thành tế bào . -Màng nguyên sinh chất. -Tế bào chất. -Nhân. -Tiên mao (hay roi) và khuẩn mao. -Nha bào. Sơ đồ cấu tạo của vi khuẩn Phần A (bên trái vạch giữa hình) là vi khuẩn có vỏ nhầy lớn phần B (bên phải) là vi khuẩn có vỏ nhầy nhỏ a. Các cầu khuẩn (Cocci): Là những vi khuẩn có hình cầu, mặt cắt: hình tròn,