tailieunhanh - Ebook Tủ sách khoa học và khám phá - Chúa trời có phải là nhà toán học: Phần 2 - Mario Livio

Nối tiếp nội dung của phần 1 cuốn sách "Tủ sách khoa học và khám phá - Chúa trời có phải là nhà toán học", phần 2 trình bày các nội dung: Các nhà thống kê và xác suất - Khoa học của sự bất định, nhà hình học - Cú sốc tương lai, các nhà lôgic - Tư duy về suy luận, tính hiệu quả đến phi lý, về trí tuệ con người - Toán học và vũ trụ. nội dung chi tiết. | CHƯƠNG 5 CÁC NHÀ THỐNG KÊ VÀ XÁC SUẤT KHOA HỌC CỦA Sự BẤT ĐỊNH Thế giới không đứng yen. Hầu hết mọi thứ chung quanh chúng ta hoác là chuyển động hoặc thay đối khóng ngừng. Ngay cả Trái đất co vé vững chcắc dưới chân chúng ta trong thưc tế cũng quay xung quanh true của nó quay xung quanh Mặt trời và du hành cùng VỚI Mặt trời xung quanh tâm của Dài Ngàn Hà - thiên hà của chúng ta. Không khí mà chúng ta hít thở đươc tao bởi hàng ngàn tỉ các phãn tử chuyển động hỗn loạn không ngừng. Dồng thời cây cỏ lãng trưởng các chắt phóng xạ thì phán rã nhiêt độ không khí thì lúc tăng lúc giảm mỗi ngày và theo mùa và sư kỳ vọng vào cuộc sống con người cũng luôn rãng lẽn. Tuy nhiên bản thân sự không ngừng nghỉ này cùa vũ trụ lại không gây khó dễ gì cho toán học. Nhánh toán học được goi là giải tích do Newton và Leibniz phát minh ra cho phép phân tích một cách chặt chẽ và mô hình hóa một cách chính xác về cà chuyển động và thay đổi. DẾn nay công cu tuyẽt vời này trờ nén rất hữu hiỳu và bao hàm tất lả đến mức nó có thể dưực sứ dụng đi xem xét những vấn đề rât khác nhau như CÁC NHÀ THÕNG KÊ VÀXÁC SUẤT 179 chuyển động của tàu con thoi không gian huăc sự truyền lan cùa căn bệnh truyền nhiễm. Gióng như một bộ phim có thể nắm bắt được chuyển động bằng cách tách nó thành một chuồi các khuôn hình liên tiếp nhau giải tích cũng có thê tinh toán được sự thay đổi trên một mạng lười tinh vi đến mức nó cho phép xác định được các đại lượng chỉ tón tại thoáng qua như tốc độ tức thời gia tốc tức thời hoặc tõc đọ thay đói tức thời. Tiếp tục nhừng bước chân khổng lồ của Newton và Leibniz các nhà toán học ở Kỷ nguyên Lý tri cuói thé kỳ 17 va thế kỳ 18 đã phát triển giải tích thành một nhánh cỏ khả năng ứng dụng manh mẽ và rộng lớn hơn - đó là nhánh phương trình vị phản. Dược trang bị những vũ khí mới các nhà khoa học giờ đây đã có thể trình bày các lý thuyết toán học chl tiết về các hiện tượng trải rộng từ ám nhạc tạo bởi một sợi dây đàn violon đến sự truyền nhiỹt tử chuyển động của con quay cho đến .