tailieunhanh - Giáo trình Cơ sở hóa học polyme (Tập 1): Phần 2

(BQ) Nối tiếp nội dung phần 1 cuốn giáo trình "Cơ sở hóa học polyme (Tập 1)", phần 2 giới thiệu các kiến thức về phản ứng trùng hợp chuỗi bao gồm: Phản ứng trùng hợp gốc, trùng hợp ion, phản ứng đồng trùng hợp chuỗi. . | Chương 3 PHẢN ỨNG TRÙNG HỢP CHUỎI Trong những điều kiện nhất định các hợp chai hữu cơ chửa liên kẻt không no 4 4 c - c 4 o c N y -c. N- và các hợp chất vòng có khả năng phá vỡ liên kết không no và mạch vòng để tạo thành đại phân từ chứa các măt xích lặp đi lặp lại với thành phần giống monome ban đầu Ví dụ Trùng hợp monome vinylic nCH2 H Trùng hợp các mạch vòng nR A 4 R A 4 Phản ứng tạo mạch polyme như trên gọi là phân ứng trùng hợp. Phàn ứng mang đặc tính chuỗi nên được gọi là phân ứng trùng hợp chuỗi. Quá trình phàn ứng gồm ba giai đoạn ỉ Khơi mào I ----- I I M ------- IM I chẩt khới đầu hay chất khơi mào M monome trung tâm hoạt động 2 Phát triển mạch IM M - IMM I M nIM M I M nM IM M IMM 3 Đứt mạch I Mựl M ------ P M M Trung tâm hoạt động có thể là gốc tự do. anion cation và hợp chất phức. 39 Khả năng trùng hợp của một số monome dưới tác dụng của các trung tâm hoạt động trên được trình bày trong băng 4. Bảng 4. Khà năng trùng hợp chuỗi cùa một số monome Monome Công thức cấu tạo Phản ứng trùng hợp Gốc Cation Anion Etylen CH2 CH2 - a-olefin CH2 CHR1 - 1 1-dìankyl olefin CH2 CR1R2 - l j-dien ch2 ch-cr ch2 Styren CL-metylstyren CH2 CRPh Vinyl halogenua CH -CHX - Vinyleste CH2 CHOCOR1 Vinylete CH2 CHOR1 - Acrylat metacrylat 1 CH2 CRCOOR1 - có nghĩa là trùng hợp. - có nghĩa là không trùng hợp. có nghĩa là monome có thể trùng hợp được nhưng kết quà không được tốt do phàn ứng phụ ví dụ như phân ứng chuyển mạch . R1 và R2 ankyl R H hoặc CH Ph phenyl X halogen. Từ bàng 4 dễ dàng nhận thẩy hầu hết monome vinylic trùng hợp dưới tác dụng của gốc tự do. Trong khi đó chúng lại có tinh chọn ọc đối với các chất khơi mào ion một số không trùng hợp dưới tác dụng cùa anion một số khác lại không trùng hợp khi có mặt cation. Nitril izoxianat và các hợp chất chứa nhóm cacbonyl không tham gia phản ứng trùng hợp theo cơ chế gốc tự do vì nối đôi cúa chúng có độ phân cực cao chúng chì hùng hợp khi có mặt chất khơi mào ìon. Cấu tạo hoả học của monome chính là nguyên nhân của những khác bi t