tailieunhanh - DƯỢC HỌC - CHI TỬ

Xuất xứ: Bản Kinh Tên Hán Việt khác: Sơn chi tử (TQdhđtđ), Mộc ban (Bản kinh), Việt đào (Biệt Lục), Tiên chi (Bản Thảo Cương Mục), Chi tử, Tiên tử, Trư đào, Việt đông, Sơn chi nhân, Lục chi tử, Hồng chi tử, Hoàng chi tử, Hoàng hương ảnh tử (Hòa Hán Dược Khảo), Dành dành (Việt Nam). Tên khoa học: Gardenia jasminoides ellis (=gardenia florida linn). Họ khoa học: Họ Cà Phê (Rubiaceae). Mô tả: Cây nhỏ, nhẵn, cành mềm khía rãnh dọc, lá mọc đối hay mọc vòng 3, hình thuôn trái xoan, đôi khi bầu dục dài,. | DƯỢC HỌC CHI TỬ Xuất xứ Bản Kinh Tên Hán Việt khác Sơn chi tử TQdhđtđ Mộc ban Bản kinh Việt đào Biệt Lục Tiên chi Bản Thảo Cương Mục Chi tử Tiên tử Trư đào Việt đông Sơn chi nhân Lục chi tử Hồng chi tử Hoàng chi tử Hoàng hương ảnh tử Hòa Hán Dược Khảo Dành dành Việt Nam . Tên khoa học Gardenia jasminoides ellis gardenia florida linn . Họ khoa học Họ Cà Phê Rubiaceae . Mô tả Cây nhỏ nhẵn cành mềm khía rãnh dọc lá mọc đối hay mọc vòng 3 hình thuôn trái xoan đôi khi bầu dục dài tù và có mũi nhọn ở đỉnh hình nêm ở gốc màu nâu đen bóng ở trên mặt nhạt hơn ở mặt dưới dai gân mảnh nổi rõ lá kèm mềm nhọn đầu ôm lấy cả cành như bẹ. Hoa mọc đơn độc ở đầu cành trắng rất thơm. Cuống có 6 cạnh hình cánh. Đài 6 thuôn nhọn đầu ống đài có 6 cánh dọc. Tràng 6 tròn ở đỉnh ống tràng nhẵn cả hai mặt. Nhị 6 chỉ ngắn bao phấn tù. Bầu 2 ô không hoàn toàn vòi dài bằng ống tràng noãn rất nhiều. Quả thuôn bầu dục có đài còn lại ở đỉnh có 6-7 cạnh dọc có cánh. Hạt rất nhiều dẹt. Ra hoa từ tháng 4-11. Quả tháng 5-12. Địa lý Mọc hoang và được trồng khắp nước có nơi dùng làm cây cảnh hoặc trồng để nhuộm. Phần dùng làm thuốc Dùng quả phơi khô gọi là Chi tử Fructus Gareniae . Thu hái Vào sau tiết Hàn lộ hàng năm quả chín liên tục lúc này vỏ quả ngả dần thành màu vàng lá có thể hái được hái quả sớm hay quá muộn đều có thể ảnh hưởng tới phẩm chất nên hái bằng tay. Mô tả dược liệu Quả Chi tử khô hình trứng hoặc bầu dục hai đầu nhỏ dần khoảng 1518mm không tính dài khô ở đỉnh thô khoảng 9-12m phấn trên có 6 lá đài tồn tại teo hình mũi mác nhỏ dài thường không toàn vẹn vỏ quả ngoài cấu thành bởi hai đài liền tồn tại chung quanh có 6 cạnh dọc hình sợi phần dưới có gốc tàn cuống quả. Vỏ ngoài màu vàng đỏ hoặc nâu hơi bóng mượt có nhiều gân nhỏ và quả chất cứng mỏng nửa trong suốt trong có hai buồng gồm nhiều hạt hình tròn trứng dẹt phẳng vỏ hạt màu đỏ vàng ngoài có vật chặt dính đã khô giữa chúng liên kết thành khối hơi có mùi thơm đặc biệt. Chi tử lấy loại nhỏ vỏ mỏng màu vàng đỏ là thượng phẩm. Thường