tailieunhanh - Sự chi phối của ý nghĩa đối với kết trị và sự hiện thực hóa kết trị của động từ

Ðể góp phần làm rõ mối quan hệ giữa ý nghĩa và thuộc tính kết hợp (kết trị) của từ ở cả mặt tiềm năng lẫn mặt hiện thực hóa, qua đó, tạo cơ sở cho việc xác định, phân biệt các thành phần cú pháp của câu, bài viết này sẽ xem xét sự chi phối của nghĩa đối với thuộc tính kết trị của động từ trong tiếng Việt. | Tạp chí Khoa học ĐHQGHN Khoa học Xã hội và Nhân văn Tập 29 số 1 2013 35-43 Sự chi phối của ý nghĩa đối với kết trị và sự hiện thực hóa kết trị của động từ Nguyễn Mạnh Tiến Khoa Giáo dục Trung học cơ sở Trường ĐHSP Thái Nguyên 20 Lương Ngọc Quyến Thái Nguyên Việt Nam Nhận ngày 20 tháng 1 năm 2013 Chỉnh sửa ngày 25 tháng 2 năm 2013 chấp nhận đăng ngày 08 tháng 3 năm 2013 Tóm tắt Ý nghĩa và thuộc tính kết trị của từ luôn có mối quan hệ chặt chẽ với nhau và trong mối quan hệ đó ý nghĩa giữ vai trò chi phối kết trị. Sự chi phối của ý nghĩa đối với thuộc tính kết trị của động từ thể hiện ở chỗ 1 Ý nghĩa của động từ quy định số lượng kết trị bắt buộc số lượng diễn tố có thể có bên nó. 2 Ý nghĩa của động từ quy định ý nghĩa và hình thức ngữ pháp của các diễn tố. 3 Ý nghĩa của động từ quy định sự hiện thực hóa kết trị của động từ trong lời nói. 1. Đặt vấn đề Giữa ý nghĩa và khả năng kết hợp kết trị của từ luôn có mối quan hệ chặt chẽ với nhau và trong mối quan hệ đó ý nghĩa luôn giữ vai trò chi phối. Đây chính là căn cứ để khẳng định rằng Ở mọi ngôn ngữ cơ sở cuối cùng của sự liên kết cú pháp là nhân tố ngữ nghĩa. 1 125 . Cũng chính vì có mối quan hệ chặt chẽ giữa ý nghĩa và thuộc tính kết hợp của từ nên khi định nghĩa miêu tả các từ loại tiểu loại đặc điểm ý nghĩa thường được nêu gắn liền với đặc điểm hoạt động ngữ pháp gồm khả năng kết hợp và chức năng cú pháp 2 20- 24 3 113-26 4 244- 247 5 15-16 . ĐT 84-915213123 E-mail manhtien1286@ Tuy nhiên trong các công trình nghiên cứu về ngữ pháp tiếng Việt việc phân tích cụ thể sự chi phối của nhân tố nghĩa đối với thuộc tính kết hợp nói riêng và đặc điểm hoạt động ngữ pháp của từ nói chung còn ít được chú ý. Điều này là một trở ngại đối với việc xác định miêu tả các thành phần cú pháp của câu theo đặc điểm nội dung và hình thức gắn với ý nghĩa và thuộc tính kết trị của từ giữ vai trò chi phối vị ngữ . Để góp phần làm rõ mối quan hệ giữa ý nghĩa và thuộc tính kết hợp kết trị của từ ở cả mặt tiềm năng lẫn mặt hiện thực .