tailieunhanh - Trong phòng khách và ngoài phòng khách: vài điều thảo luận từ quan điểm của ngôn ngữ học tri nhận

Bài báo lấy ví dụ hai cụm từ “trong phòng khách” và “ngoài phòng khách” để phân tích và minh họa cho mối liên hệ giữa “góc nhìn” và ngôn ngữ của người phát ngôn. Dưới quan điểm của ngôn ngữ học tri nhận, và cụ thể hơn là khái niệm về trải nghiệm, mỗi chúng ta có một cách định vị không gian khác nhau, một phần tùy thuộc vào trải nghiệm của người nói và một phần tùy thuộc vào môi trường văn hóa của người phát ngôn. Sự khác nhau về trải nghiệm và văn hóa sẽ dẫn tới sự khác nhau trong việc sử dụng các cấu trúc, từ vựng trong ngôn ngữ khi mô tả sự vật hiện tượng. | Tạp chí Khoa học ĐHQGHN Ngoại ngữ 23 2007 136-140 Trong phòng khách và ngoài phòng khách vài điều thảo luận từ quan điểm của ngôn ngữ học tri nhận Nguyễn Tâ t Thắng Khoa Ngoại ngữ Trường Đại học Đà Lạt Số01 Phù Đô ng Thiên Vương Đà Lạt Việt Nam Nhận ngày 05 tháng 12 năm 2007 Tóm tắt. Bài báo lây ví dụ hai cụm từ trong phòng khách và ngoài phòng khách để phân tích và minh họa cho mối liên hệ giữa góc nhìn và ngôn ngữ của người phát ngôn. Dưới quan điểm của ngôn ngữ học tri nhận và cụ thể hơn là khái niệm về trải nghiệm môi chúng ta có một cách định vị không gian khác nhau một phần tùy thuộc vào trải nghiệm của người nói và một phần tùy thuộc vào môi trường văn hóa của người phát ngôn. Sự khác nhau về trải nghiệm và văn hóa sẽ dẫn tới sự khác nhau trong việc sử dụng các câu trúc từ vựng trong ngôn ngữ khi mô tả sự vật hiện tượng. 1. Đặt vấn đề Ngay từ lúc còn bé người ta đẵ bắt đầu học hỏi cách nhìn nhận sự vật hiện tượng trong không gian ví dụ như trái cam ở trong tủ hay cái muỗng ở trên bàn. MÔI quan hệ không gian càng được hiểu và sử dụng rộng rãi hơn trong ngôn ngữ khi người ta sử dụng các trải nghiệm cụ thể trong không gian về mặt lý tính để mô tả hay nói về những điều mang tính trừu tượng hơn. Ví dụ để nói một người có một công việc quan trọng một chức vụ quan trọng trong một cơ quan nhà nước người ta nói người đó có một vị trí cao trong xã hội. Hoặc khi nói về mối quan hệ họ hàng người Việt chúng ta cũng hay nói là có mối quan hệ gần hay xa xem thêm Lee 1 . Trong tiếng Việt việc sử dụng các mối quan hệ không gian trong ngôn ngữ rất phổ biến xem thêm Lý Toàn Thắng 2 . Rất dễ ĐT 84-063-812808 E-mail tatthangdl@ nhận thây rằng khi chúng ta chỉ về một ai hay một vật gì có định vị không gian trong phạm vi một căn phòng và chức năng của căn phòng là bếp người Việt chúng ta thường sử dụng cụm từ dưới nhà bếp. Ví dụ như để trả lời cho câu hỏi Mẹ đâu rồi con thì câu trả lời rất có thể là Ớ dưới nhà bêp ạ cho dù về mặt địa lý nhà bếp không có độ cao thâp hơn so