tailieunhanh - Nghiên cứu hóa học cây bọ mẩy (Clerodendron cyrtophyllum turcz.) - Phần 1: Thành phần hóa học dịch chiết n-hexan của rễ cây

Bài báo này trình bày những nghiên cứu hóa học phần dịch chiết n-hexan của rễ cây Bọ mẩy. Bằng cách kết hợp các phương pháp phổ như phổ cộng hưởng từ hạt nhân, phổ hồng ngoại, phổ khối và so sánh với tư liệu đã xác định được cấu trúc của các chất phân lập được. | Tạp chí Hóa học T. 44 6 Tr. 704 - 706 2006 NGHIÊN cứu HÓA HỌC CÂy BỌ MẨy CLERQDENDRQN CYRTQPHYLLUM TURCZ. PHẨN I - THÀNH PHẨN HÓA HỌC DỊCH CHIẾT N-HEXAN CỦA RỄ CÂy Đến Tòa soạn 4-1-2006 VŨ ĐÌNH HQÀNG1 BÁ THỊ CHÂM2 LUƯ HQA2 PHẠM GIA ĐIÊN2 1Khoa Công nghệ Hóa học Trường Đại học Bách khoa Há Nội 2Viện Hóa học Viện Khoa học vá Công nghệ Việt Nam SUMMARY Friedelin uncinatone and 22-dehydroclerosterol were isolated from the root of Clerodendron cyrtophyllum Turcz. 22-dehydroclerosterol was found for the first time from the species. Structures of the compounds were elucidated by means of spectroscopic methods. I - ĐẶT VẤN ĐỀ Cây Bọ mẩy Clerodendron cyrtophyllum Turcz. thuộc họ Cỏ roi ngựa Verbenacea là loài cây bụi hay nhỡ cao khoảng 1 5 m mọc hoang ở vùng Trung du Bắc bộ và một số nơi ở Trung bộ. Trong dân gian người ta dùng rễ Bọ mẩy để lọc máu và bổi bổ cơ thể. Theo y học Trung Quốc người ta dùng cây này để dự phòng viêm não viêm phổi sau khi bị sởi viêm đường hô hấp 1 . Bài báo này trình bày những nghiên cứu hóa học phần dịch chiết n-hexan của rễ cây Bọ mẩy. Bằng cách kết hợp các phương pháp phổ như phổ cộng hưởng từ hạt nhân phổ hổng ngoại phổ khối và so sánh với tư liệu đã xác định được cấu trúc của các chất phân lập được. II - THỤC NGHIỆM Thiết bị và hóa chất Phổ 1H-NMR và 13C-NMR đo trên máy Bruker AVANCE 500 MHz và 125 MHz tương ứng. Dung môi đo phổ là CDCl3. Sắc ký lớp mỏng phân tích được sử dụng trên bản silicagel tráng sẵn Merck. Sắc ký cột nhổi chất hấp phụ silicagel Merck 60 0 040 - 0 063 mm các hệ 704 dung môi rửa giải là n-hexan etylaxetat và n-hexan axeton với độ phân cực tăng dần. Chiết tách và xác định cấu tróc Mẫu cây Bọ mẩy được thu hái tại Thái Nguyên vào tháng 9 năm 2004. Tên cây do nhà thực vật học Nguyễn Kim Đào - Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật xác định. Rễ Bọ mẩy sấy khô ở 60oC 2 kg được xay nhỏ và ngâm chiết trong metanol nước 9 1 3 lần mỗi lần 24 giờ. Gộp các dịch chiết metanol này với nhau được dịch tổng metanol cất loại dung môi dưới .