tailieunhanh - Giải bài toán ngược xác định hằng số bền của phức trong dung dịch dựa trên các kết quả đo pH

Trong bài báo này, mở đầu cho loạt công trình nghiên cứu theo h ướng trên, tác giả trình bày những kết quả về thuật toán dựa trên việc tính toán với một hệ mẫu dung dịch phức đa phối tử của ion kim loại trong dung dịch n ước. Những tính toán và thực nghiệm trên các loại hệ cụ thể khác nhau sẽ đ ược trình bày trên các bài báo tiếp theo. | Tạp chí Hóa học T. 41 số2 Tr. 26 - 30 2003 GIẢI BÀI TOÁN NGƯỢC XÁC ĐỊNH HẰNG số BỂN CỦA PHỨC TRONG DUNG DịCh DựA trên các KÊT QUẢ ĐO pH Đến Tòa soạn 10-6-2002 VƯƠNG MINH CHÂU1 ĐẶNG ÚNG VẬN2 1Nhà xuất bản Giáo dục 2Trung tâm ứng dụng tin học trong hóa học Đại học Quốc gia Hà Nội SUMMARY The paper deals with the solution of inverse problem to determine the stable constants of multi-ligand complexes Ki in aqueous solution from the pH data. Simplex algorithm has been used to receive the solution of a non-linear equations system with respect to K initial and equilibrium concentration of free ligands and metal ions dissociation constant of water dissociation constant of acid and the maximum number of ligands m . The calculation of this model system shows that the more exact solution will be obtained the larger number or larger range of pH data and the equation system has some solution sets which can be selected by using larger number of pH data than m. I - MỞ ĐẦU Trong một số công trình gần đây 1 - 3 các phương pháp tính gần đúng pH từ các giá trị hằng số cân bằng ion trong dung dịch đã được nghiên cứu một cách hệ thống và chi tiết. Một kết luận quan trọng của công trình này là giá trị pH có thể tính toán với độ chính xác rất cao nếu chúng ta biết chính xác các hằng số cân bằng ion. Vậy thì có thể đặt ra câu hỏi sau nếu biết pH của dung dịch chúng ta có thể sử dụng bài toán ngược để tính các hằng số cân bằng ion được không và có thể tính chính xác đến mức độ nào Giải được bài toán ngược này sẽ góp phần lựa chọn và lý giải sự khác biệt về hằng số bền của cùng một phức được công bố trên các tài liệu khác nhau. Trong bài báo này mở đầu cho loạt công trình nghiên cứu theo hướng trên chúng tôi trình bày những kết quả về thuật toán dựa trên việc tính toán với một hệ mẫu dung dịch phức đa phối tử của ion kim loại trong dung dịch nước. Những tính toán và thực nghiệm trên các loại hệ cụ thể khác nhau sẽ được trình bày trên các bài báo tiếp theo. II - THUẬT TOÁN 1. Bài toán thuận