tailieunhanh - Tổng hợp và nghiên cứu phức chất của một số nguyên tố đất hiếm (La, Pr, Nd, Sm) với L-isolơxin

Trong vài chục năm gần đây, hóa học phức chất của các nguyên tố đất hiếm với các amino axit đang được phát triển mạnh mẽ. Phức chất của các nguyên tố đất hiếm với các amino axit là những hợp chất có hoạt tính sinh học cao, giúp nâng cao năng suất và chất lượng vật nuôi, cây trồng. Nhiều phức chất của các nguyên tố đất hiếm với các amino axit khác nhau đã được tổng hợp, nghiên cứu và ứng dụng trong lĩnh vực nông nghiệp chăn nuôi gia súc. Mặc dù I-so-lơxin trong 20 amino cơ bản, rất cần thiết đối với người và động thực vật, nhưng số công trình nghiên cứu về phức của các nguyên tố đất hiếm với I-so-lơxin vẫn còn rất ít. Trong công trình này tác giả trình bày phương pháp tổng hợp và nghiên cứu phức chất của I-so-lơxin với một số nguyên tố đất hiếm nhẹ. | Tạp chí Hóa học T. 45 ĐB Tr. 1 - 5 2007 TỔNG HỢP VÀ NGHIÊN cứu PHỨC CHAT CỦA MỘT số NGUyÊN Tố ĐẤT HIÊM Pr Nd Eu Gd VỚI L-ISOLƠXIN Đến Tòa soạn 10-9-2007 LÊ MINH TUẤN1 NGUyỄN ĐÌNH BẢNG2 NGUyỂN TRỌNG UyỂN2 1Viện Công nghệ Xạ Hiếm VNLNTVN 2Khoa Hóa học Trường Đại học Khoa học Tự nhiên ĐHQGHN SUMMARy The complexes were synthesized in the mixture of water-ethanol. The coordination of the complexes was determined by elements analysis 13C-NMR 1H-NMR and IR methods. These complexes are formulated as Ln Hile Ln Pr Nd Eu Gd Hile L-isoleucine . The comparison of the IR 13C-NMR and 1H-NMR spectra of the ligand with those of their complexes shows that isoleucine acts as a bidentate ligand bonding the lanthanide ions through the amino and carboxylate groups. I - MỞ ĐẦU Trong vài chục năm gần đây hóa học phức chất của các nguyên tố đất hiếm với các amino axit đang được phát triển mạnh mẽ. Phức chất của các nguyên tố đất hiếm và các amino axit có thể được xem như là những mô hình trong hệ protein - kim loại mô tả các quá trình quan trọng xảy ra trong các cơ thể sống 1 . Các amino axit là những hợp chất đa chức có ít nhất hai nhóm chức là amin -NH2 và cacboxyl -COOH . Do đó các amino axit có khả năng tạo phức tốt với nhiều ion kim loại trong đó có các ion nguyên tố đất hiếm. Đã có nhiều công trình với các phương pháp nghiên cứu khác nhau nghiên cứu sự tạo phức của nguyên tố đất hiếm với các amino axit. Các kết quả nghiên cứu thu được rất phong phú song chưa đầy đủ với các amino axit cơ bản đặc biệt là L-isolơxin. Bên cạnh đó còn tổn tại một số vấn đề chưa thống nhất về sự tham gia liên kết phối trí của hai nhóm chức amino -NH2 và cacboxyl -COOH với các nguyên tố đất hiếm trong quá trình hình thành phức 2 - 7 . Vì vậy việc nghiên cứu sự phối trí trong phức chất của L-isolơxin và các nguyên tố đất hiếm bằng các phương pháp hoá-lý hiện đại là một việc cần thiết. II - THỰC NGHIỆM Phổ hấp thụ hổng ngoại của L-isolơxin và phức chất được ghi trên máy Magna-IR 760 Spectrometer