tailieunhanh - Giáo trình kinh tế học công cộng (Joseph E. Stiglitz) Chương 8: Những yếu tố ngoại lai

Những yếu tố ngoại lai: Một vài phân biệt Các nhà kinh tế phân ra một số yếu tố ngoại lai. Một số yếu tố ngoại lai tác động có lợi đối với người khác gọi là yếu tố ngoại lai tích cực; những yếu tố ngoại lai khác có tác hại gọi là yếu tố ngoại lai tiêu cực. Một hãng làm ô nhiễm không khí là gây ra ngoại lai tiêu cực đối với tất cả những người thở không khí và đối với các hãng vì máy móc của họ bị hao mòn nhanh hơn khi không khí bị ô nhiễm. | r J A 1 1 1 J Ả 1 w T-. n . . Giáo trình kinh tê học - Joseph E. Stiglitz Chương 8 Những yêu tô ngoại lai 7 đ đ đ đ đ Những yếu tố ngoại lai Một vài phân biệt Các nhà kinh tế phân ra một số yếu tố ngoại lai. Một số yếu tố ngoại lai tác động có lợi đối với người khác gọi là yếu tố ngoại lai tích cực những yếu tố ngoại lai khác có tác hại gọi là yếu tố ngoại lai tiêu cực. Một hãng làm ô nhiễm không khí là gây ra ngoại lai tiêu cực đối với tất cả những người thở không khí và đối với các hãng vì máy móc của họ bị hao mòn nhanh hơn khi không khí bị ô nhiễm. Người nuôi ong đem lại yếu tố ngoại lai tích cực cho chủ vườn táo bên cạnh nhờ ong hút mật số lượng ong càng nhiều táo trong vườn càng đậu nhiều. Và vườn táo cũng đem lại yếu tố ngoại lai tích cực cho người nuôi ong táo cây càng nhiều trong vườn ong càng sản xuất được nhiều mật. Mỗi cá nhân đều được lợi trực tiếp và đem lại lợi trực tiếp và đem lại lợi trực tiếp cho nhau mà không có sự bồi thường nào cả. Một số yếu tố ngoại lai do các nhà sản xuất tạo ra số khác do người tiêu dùng. Trong khi phần lớn ô nhiễm không khí ngày nay là ô nhiễm công nghiệp thì nguyên nhân chủ yếu ở Victorian England lại là do đun bằng than trong các hộ gia đình. Một số người hút thuốc trong phòng không thoáng gió gây ra yếu tố ngoại lai tiêu cực mà những người không hít dễ nhận thấy. Một hãng làm ô nhiễm dòng sông gây yếu tố ngoại lai cho cả người sống ở hạ nguồn lẫn người sản xuất có nhà máy ở hạ nguồn. Yếu tố ngoại lai chẳng hạn như loại có ảnh hưởng đến chất lượng không khí là yếu tố ngoại lai về môi trường và do đó có ảnh hưởng đến tất cả những ai sử dụng môi trường đó. Những yếu tố khác trực tiếp hơn. Nếu tôi để rác rưởi rơi vãi trên bãi cỏ thì chỉ có những người hàng xóm gần nhất cảm thấy ngay yếu tố đó. Có một loại yếu tố ngoại lai quan trọng đặc biệt gọi là những vấn đề nguồn lực chung. Đặc biệt là các nguồn lực rất khan hiếm mà việc khai thác lại không bị hạn chế. Ví dụ một chiếc ao với những người câu cá. Sự khó khăn trong việc .