tailieunhanh - Dấu hiệu ngữ dụng và văn hóa trong lời cảm thán tiếng Việt

Bài viết này hệ thống lại theo mục đích và yêu cầu của ngữ dụng trong mối tương quan với văn hóa, làm cơ sở cho việc phân tích từng dấu hiệu cảm thán. Việc phân tích các loại dấu hiệu cảm thán và hệ thống lời cảm thán sẽ là cơ sở cho việc giải thích một số khía cạnh văn hóa và đề xuất một cách tiếp cận từ góc độ văn hóa. Mời bạn cùng tham khảo bài viết để hiểu rõ hơn về đề tài này. | Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Số 63 năm 2014 DẤU HIỆU NGỮ DỤNG VÀ VĂN HÓA TRONG LỜI CẢM THÁN TIẾNG VIỆT PHAN THANH BẢO TRÂN TÓM TẮT Trong phát ngôn có ý nghĩa cảm thán thì ý nghĩa cảm thán luôn được đánh dấu bằng những dấu hiệu giúp cho người nghe người đọc nhận diện và hiểu được đó là dấu hiệu cảm thán. Do tất cả các dấu hiệu cảm thán bị chi phối bởi yếu tố văn hóa xã hội bởi mối quan hệ giữa các kết cấu ngôn từ và người sử dụng cụ thể trong tình huống nói năng cụ thể nên còn gọi là dấu hiệu ngữ dụng và văn hóa trong lời cảm thán. Các dấu hiệu cảm thán này vừa là dấu hiệu đánh dấu hành động cảm thán vừa có thể nói lên các đặc điểm về giao tiếp văn hóa tình cảm cảm xúc phong phú và phức tạp của người nói viết. Vì vậy cần phải phân tích sự chi phối của các yếu tố văn hóa xã hội đến tất cả các dấu hiệu cảm thán để hiểu giá trị của lời cảm thán. Từ khóa ngữ dụng cảm thán. ABSTRACT Pragmatic and cultural signals in Vietnamese exclamations In exclamatory utterances the exclamatory meaning is always marked by signals that help listeners and readers identify and comprehend it. They are exclamatory signs. Since all exclamatory signals are governed by social-cultural factors and the relations between linguistic structures and specific users in specific communication contexts they are also referred to as pragmatic and cultural signals in exclamations. These exclamatory signals are indications of both exclamatory acts and features of the rich and complex communication culture emotions and feelings of the speakers writers. Therefore it is important to analyse the impact of cultural factors on exclamatory signals to comprehend the value of exclamations. Keywords pragmatics exclamations. 1. Mở đầu Việc phân tích dấu hiệu ngữ dụng văn hóa của lời cảm thán được dựa trên 3 nguyên lí cơ bản. Đó chính là các yêu cầu của nghiên cứu ngữ dụng học bao gồm nguyên lí tín hiệu trực tiếp gián tiếp nguyên lí cấu tạo tầng bậc nguyên lí kết hợp nghĩa bổ sung tăng cường ngữ nghĩa . 3 Thí dụ Trong