tailieunhanh - Đặc điểm ngôn từ trong kệ ngũ tuyệt đời Lý

Kệ ngũ tuyệt là dạng thức thơ triết học được sử dụng rất phổ biến trong văn học Phật giáo đời Lý với đặc điểm ngắn gọn, hàm súc. Ngoài đặc điểm kiệm lời, mức độ tương thích cao của kệ ngũ tuyệt đời Lý đối với nhu cầu thể hiện các vấn đề triết học còn phụ thuộc vào một số đặc điểm đáng chú ý trong việc lựa chọn và tổ chức ngôn từ. Bài viết này vừa góp phần khẳng định sức mạnh và hiệu quả tác động của tứ cú kệ đối với người học đạo vừa xác định một vài điểm khác biệt giữa kệ ngũ tuyệt và kệ thất tuyệt thời Lý nhìn từ góc độ ngôn từ. | Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Số 55 năm 2014 ĐẶC ĐIỂM NGÔN TỪ TRONG KỆ NGŨ TUYỆT ĐỜI LÝ NGUYỄN KIM CHÂU TÓM TẮT Kệ ngũ tuyệt là dạng thức thơ triết học được sử dụng rất phổ biến trong văn học Phật giáo đời Lý với đặc điểm ngắn gọn hàm súc. Ngoài đặc điểm kiệm lời mức độ tương thích cao của kệ ngũ tuyệt đời Lý đối với nhu cầu thể hiện các vấn đề triết học còn phụ thuộc vào một số đặc điểm đáng chú ý trong việc lựa chọn và tổ chức ngôn từ. Tìm hiểu những đặc điểm này chúng tôi hi vọng bài viết vừa góp phần khẳng định sức mạnh và hiệu quả tác động của tứ cú kệ đối với người học đạo vừa xác định một vài điểm khác biệt giữa kệ ngũ tuyệt và kệ thất tuyệt thời Lý nhìn từ góc độ ngôn từ. Từ khóa thơ tuyệt cú ngôn từ triết học. ABSTRACT The language characteristics of Ly quatrain verse Kệ ngũ tuyệt is the classical poem that was usually composed offour lines offive characters or words with every other line rhymed. Similarly Kệ thất tuyệt is the classical poem that was usually composed offour lines of seven characters or words with every other line rhymed. In Buddhist literature these verses are named Kệ which are read by monks during the sermon or teaching disciples. This philosophical poem form is very popular in Buddhist literature in Vietnam s Ly dynasty. Their characteristics are brief and implicit . In addition to these characteristics the compatibility levels of these verses with the need to show the philosophical issues depends on a number of notable features in the selection and organization of words. Learning these characteristics this article has hopefully contributed to assert the impact and the effectiveness of these verses to disciples and has identified some differences between these Ly verses from the aspect of language. Keywords quatrain language philosophy. 1. Đặt vấn đề Phát triển rất mạnh trong văn học Phật giáo đời Lý tứ cú kệ là loại thơ chức năng lấy việc ngộ giải thiền lí làm mục đích chủ yếu. Với kệ đời Lý tính suy lí lập luận logic vốn là đặc trưng .