tailieunhanh - Tính toán hệ số nội phối

Có hai cách ước tính hệ số nội phối, đó là dựa vào các tần số kiểu gene hoặc là dựa vào các phả hệ. Với phương pháp thứ nhất, ta ước tính hệ số nội phối trong một quần thể tự nhiên bằng cách sử dụng biểu thức về tần số các thể dị hợp đã cho ở trên. Qua đó ta có thể tìm ra biểu thức cho F như sau: H = 2pq – 2Fpq = (1 – F)2pq 1 – F = H/2pq Suy ra F = 1 – (H/2pq) Từ phương trình trên cho thấy. | Tính toán hệ số nội phối Có hai cách ước tính hệ số nội phối đó là dựa vào các tần số kiểu gene hoặc là dựa vào các phả hệ. Với phương pháp thứ nhất ta ước tính hệ số nội phối trong một quần thể tự nhiên bằng cách sử dụng biểu thức về tần số các thể dị hợp đã cho ở trên. Qua đó ta có thể tìm ra biểu thức cho F như sau H 2pq - 2Fpq 1 - F 2pq 1 - F H 2pq Suy ra F 1 - H 2pq Từ phương trình trên cho thấy hệ số nội phối F là một hàm của tỷ số giữa mức dị hợp tử quan sát được H và mức dị hợp tử kỳ vọng 2pq . Trường hợp có nội phối H nhỏ hơn 2pq vì vậy F 0. Nếu như không có thể dị hợp nào cả H 0 thì hệ số nội phối bằng 1. Nhều loài thực vật có hệ thống giao phối bao gồm cả tự thụ phấn và giao phấn tự do với các cá thể khác. Nếu như tỷ lệ tự thụ phấn cao thì hầu như tất cả các cá thể trong quần thể là các thể đồng hợp. Ví dụ một quần thể thực vật gồm ba kiểu gene AA Aa và aa với các tần số tương ứng là P 0 70 H 0 04 và Q 0 26. Ta có thể ước tính hệ số nội phối như sau Trước tiên tính được các tần số allele A và a p và q p 0 70 ỵ2 0 04 0 72 và q 1 - p 0 28 Vậy hệ số nội phối F 1 - 0 04 2 x 0 72 x 0 28 0 901 Trị số F ở đây rất cao gợi ý rằng hầu hết quần thể này sinh sản bằng tự thụ phấn và chỉ một số rất nhỏ là tạp giao. Phương pháp thứ hai để thu nhận hệ số nội phối cho đời con là từ một phả hệ trong đó có xảy ra sự giao phối cận huyết consanguineous mating . Trong trường hợp này ta sử dụng một phả hệ để tính xác xuất của các tổ hợp chứa các allele giống nhau về nguồn gốc ở đời con. Ví dụ ta hãy tính hệ số nội phối cho một đời con của hai anh chị em bán đồng huyết half-sibs tức các cá thể sinh ra từ cùng một bố hoặc mẹ . Hình 1a cho phả hệ về kiểu giao phối này trong đó X và Y là hai anh em có cùng mẹ nhưng khác cha. Người mẹ của X và Y được biểu thị là tổ tiên chung CA common ancestor . Còn hai người cha không góp phần vào hệ số nội phối được biểu diễn bằng các hình vuông trắng. Ở hình 1b cùng một phả hệ như thế nhưng biểu diễn theo một cách khác bỏ qua các ký hiệu cha mẹ