tailieunhanh - Giáo trình Công nghệ tổng hợp hóa hữu cơ - Hóa dầu

Giáo trình Công nghệ tổng hợp hóa hữu cơ - Hóa dầu trình bày các nội dung chính: tổng hợp oxi và cacbonyl hóa, sản xuất olefin, sản xuất hydrocacbol thơm, sản xuất parafin, sản xuất H2, oxi và khí tổng hợp, sản xuất axetylen, quá trình oxy hóa, quá trình halogen hóa, sản xuất monome vinyl, quá trình alkyl hóa, tổng hợp oxo và cacbonyl hóa. | Chương to TỔNG HỢP 0X0 VÀ CACBONYL HOÁ . GIỚI THIỆU CHUNG Tổng hợp Oxo và cacbonyl hoá là quá trình phản ứng của các hợp chất hữu cơ với mono oxytcacbon có mặt tác nhân nucleophil và xúc tác thích hợp để tạo ra các sản phẩm như aldehyt axit cacboxylic este xeton. Tính linh hoạt của loại phản ứng này đã dẫn đến rất nhiều những ứng dụng công nghiệp quan trọng. Nhiều phản ứng trong sô này còn có tên riêng. Các quá trình quan trọng nhất phải kể đến đó là Tổng hợp Oxo hay hydroformyl hoá sản lượng 5 triệu tấn nảm . co Rh R-CH CH2 co H2l i-U r-ch2-ch2-cho Cacbonyl hoá olefin hay hydrocacboxyl hoá sản lượng 50 nghìn tấn năm ___ I ________ _ r-ch ch2 CO h20 l r-ch2-ch2-cooh Cacbonyl hoá oxy hoá etylen pd Cu CH2 CH2 CO l 2O2 CH2 CH-C00H Cacbonyl hoá axetylen phản ứng Reppe Ni HCsCH CO H20 CH2 CH-COOH OH Co Ru-Rll X 2 HC CH 3C0 H20 ------- T C02 Õh Cacbonyl hoá metanoỉ Co Rh CH30H CO CH3COOH Đồng dẳng hoá metanol CH3OH CO 2H2 l CH3CH2OH H20 274 Đồng đẳng hoá formaldehyt ECHO CO 2H2 -UL HOCH2CHO H2 HO-CH2-CH2-OH Chuyển hoá khí tổng hợp thành etylenglỵcol ÍRh Ru 2 CO 3 H2 z HO-CH2-CH2-OH Hydrocacbonyl hoá propen Reppe ỈFe CO J 2 CH3-CH CH2 2 co 4 H2 CH3-CH2-CH2-CH2-OH CH3-CH-CH3 R3N I CH2-OH Quá trình cacbonyl hoá thường được xúc tác trong pha lỏng bởi các phức kim loại chuyển tiếp. Các phức cacbonyl truyền thống của niken coban được sử dụng như là những xúc tác đồng thể. Các công nghệ hiên đại sử dụng các phức của rodi và đôi khi là rutheni. Trong số tất cả các quá trĩnh kể trên phản ứng Oxo là quan trọng nhất. Quá trình cacbonyl hoá metanol sử dụng xúc tác rodi iodua chiếm vị trí thứ hai. Đây là quá trình tương đối mới nhưng người ta hy vọng rằng quá trình này sẽ nhanh chóng chiếm một vị trí quan trọng trong công nghiệp sản xuất axit axetic trong tương lai. Các quá trình khác được áp dụng trong công nghiệp vối quy mô nhỏ hơn hoặc mới chỉ ở giai đoạn thử nghiệm. Trong những nãm 1970 và đầu 1980 khi giá dầu thô lên cao các phản ứng dạng đồng đẳng hoá metanol và