tailieunhanh - Ẩn dụ và hoán dụ trong cấu tạo từ tiếng Việt

Mục đích của nghiên cứu này nhằm giúp chúng ta thấy được rõ hơn phương thức cấu tạo từ, phương thức định danh, xác định được chính xác hơn nghĩa của mỗi yếu tố cấu tạo từ, là cơ sở để ghi chú các loại nghĩa phái sinh trong từ đa nghĩa là nghĩa đen hay là nghĩa ẩn dụ, hoán dụ phục vụ tốt hơn cho việc tra cứu nghĩa của từ trong từ điển. | Số 4 234 -2015 NGÔN NGỮ ĐỜI SỐNG 11 Ngôn ngữ học và việt ngữ hoc ẨN DỤ VÀ HOÁN DỤ TRONG cấu tạo từ TIẾNg việt METAPHOR AND METONYMY INTHE WORD CREATION OF VIETNAMSE NGUYỄN HỮU CHƯƠNG TS ĐH KHXH NV ĐHQG TP HCM Abstract The study is about the relations of meaning in polysemy role of literal meaning derivative meaning metaphor metonymy in word creation symbol in word creation kinds of combination of morphemes in a word. From this study we can say that the morphemes that have derivative meaning of metaphor or metonymy have a very important role in word creation. Key words literal meaning derivative meaning metaphor metonymy. 1. Mở đầu Các nghiên cứu về đặc điểm cấu tạo từ tiếng Việt đã nêu ra được những đặc điểm cơ bản về phương thức cấu tạo mô hình cấu tạo và nghĩa của từ ghép từ láy chẳng hạn 3 4 5 6 8 9 11 12 13 15 . Thế nhưng còn ít những nghiên cứu cho biết các từ tố kết hợp với nhau bằng những loại nghĩa nào nghĩa đen gốc hay các loại nghĩa phái sinh ẩn dụ ÂD hoán dụ HD vai trò của mỗi loại nghĩa khi kết hợp với nhau để tạo ra một nghĩa mới chung cho cả từ. Việc nghiên cứu theo hướng này sẽ giúp chúng ta thấy được rõ hơn phương thức cấu tạo từ phương thức định danh xác định được chính xác hơn nghĩa của mỗi yếu tố cấu tạo từ là cơ sở để ghi chú các loại nghĩa phái sinh trong từ đa nghĩa là nghĩa đen hay là nghĩa ÂD HD phục vụ tốt hơn cho việc tra cứu nghĩa của từ trong từ điển. Ân dụ Metaphor là cách gọi tên một sự vật này bằng tên của một sự vật khác giữa chúng có mối liên hệ tương đồng 3 54 . Hoán dụ Metonymy là hiện tượng chuyển hoán về tên gọi - tên của một đối tượng này được dùng để gọi vật kia - dựa trên quy luật liên tưởng tiếp cận 3 52 . 2. Cấu trúc nghĩa của từ đa nghĩa và vai trò của các loại nghĩa khi cấu tạo từ mới . Cấu trúc nghĩa của từ đa nghĩa Xác định cấu trúc nghĩa của từ đa nghĩa là cơ sở để xác định các nghĩa phái sinh ÂD HD vai trò của các nghĩa phái sinh ÂD HD trong cấu tạo từ mới nghĩa mới. Chúng tôi đã khảo sát 3257 từ đa nghĩa từ .