tailieunhanh - Báo cáo " Một số vấn đề của khoa học và công nghệ xúc tác đầu thế kỷ 21"

Một số vấn đề của khoa học và công nghệ xúc tác đầu thế kỷ 21 Bài viết này đề cập tới việc đánh giá hiệu quả kinh tế của các tác nhân trên và đưa ra một số giải pháp nhằm thúc đẩy ngành hàng hoạt động tốt hơn trong thời gian tới. | TẠP CHỈ KHOA HỌC VẰ CÕNG NGHỆ Tập 46 số 1 2008 Tr. 5-23 MỘT SỐ .VẤN ĐỀ CỦA KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ xúc TÁC ĐÀU THỀ Kỉ 21 Hô Sĩ THOẢNG Với sự can dự trong hơn 80 các quá trình chuyển hoá hoá học mà loài người đang thực hiện trong các ngành kinh tế dịch vụ và đời sống xúc tác ngày càng có vai trò quan trọng như là một lĩnh vực khoa học - cồng nghệ tiên phong. Sự hiểu biết về xúc tác không những có tầm quan trọng hàng đầu đối với việc bảo đảm hiệu quả kinh tế cho những quá trình đó mà còn quan trọng đối với sự phát triển các quá trình chuyển hoá nhằm mục đích bảo vệ môi trường và tạo ra năng lượng cho thế giới trong những năm sắp tới. Vì vậy ở nhiều nước xúc tác được coi là nhân tố hàng đầu key factor đối với nền công nghiệp hóa chất và có tầm quan trọng chiến lược quốc gia. Trong gần hai thế kỉ qua kể từ khi bộ môn khoa học về xúc tác ra đời đặc biệt là trong khoảng một trăm năm của thế ki 20 và đầu the kỉ 21 sứ mệnh của khoa học xúc tác ngày càng to lớn cùng với những bộ môn khác góp phần đưa xã hội loài người đi những bước thiên lí trên con đường xây dựng một thế giới văn minh và liên tục phát triển. Không biết loài người tìm đâu ra đủ lương thực để tự nuôi mình nếu không có nền công nghiệp sản xuất phân đạm với phản ứng tổng hợp amoniac xẩy ra trên chất xúc tác sắt do phát hiện cách đây gần một thế kỉ. Chúng ta biết phân tử hiđro H2 chỉ bị phân li trên 1000 C còn để phân li phân tử nitơ N2 nhiệt độ cần cao hơn nữa trên 3000 C nghĩa là về lí thuyết phản ứng hỉnh thành amoniac từ nitơ và flidro chỉ có thể xẩy ra ở nhiệt độ trên 3000 C. Nhưng giả dụ có thực hiện được phản ứng đó ở nhiệt độ cao như vậy thỉ hiệu suất tạo amoniac cũng bị hạn chế bởi cân bằng nhiệt động nhiệt độ cao đẩv cân bằng phản ứng về phía tác chất . Chất xúc tác làm cho .tốc độ phản ứng tăng lên xấp xỉ 1049 lần so với phản ứng không có xúc tác. Tại 500 C và với áp suất hỗn hợp hiđro và nitơ 200 atm. một bình phản ứng kích thước 100 m3 có chửa chất xúc tác sản xuất được 1500 tấn sản phẩm ngày