tailieunhanh - Nghiên cứu khả năng ứng dụng mô hình thủy văn thông số phân bố tính toán dòng chảy lũ lưu vực sông Đà

Sông Đà là phụ lưu lớn và quan trọng nhất của hệ thống sông Hồng. Trên dòng chính, đã và đang hình thành hệ thống liên hồ chứa đa mục tiêu: Phát điện, phòng lũ và cấp nước cho hạ du. Để nâng cao hiệu quả điều hành hệ thống hồ chứa đã có nhiều mô hình toán thuỷ văn, thuỷ lực được ứng dụng để dự báo dòng chảy trên sông Đà. Tham khảo nội dung bài viết "Nghiên cứu khả năng ứng dụng mô hình thủy văn thông số phân bố tính toán dòng chảy lũ lưu vực sông Đà" để hiểu hơn về vấn đề trên. | NGHIÊN CỨU KHẢ NĂNG ỨNG DỤNG MÙ HÌNH THỦY VĂN THÔNG SỐ PHÂN BỐ TÍNH TOÁN DỒNG CHẢY LŨ LUU VỤC SÔNG DÁ TS. Ngô Lê An Bộ môn Thuỷ văn Tài nguyên nước ĐHTL ThS. Trịnh Thu Phương Trung tâm Dự báo Khí tượng thuỷ văn Trung ương Tóm tắt Sông Đà là phụ lưu lớn và quan trọng nhất của hệ thống sông Hồng. Trên dòng chính đã và đang hình thành hệ thống liên hồ chứa đa mục tiêu phát điện phòng lũ và cấp nước cho hạ du. Để nâng cao hiệu quả điều hành hệ thống hồ chứa đã có nhiều mô hình toán thuỷ văn - thuỷ lực được ứng dụng để dự báo dòng chảy trên sông Đà. Tuy nhiên thời gian dự kiến dự báo của các mô hình không dài. Với khả năng kết nối dễ dàng với mô hình khí tượng dự báo mưa mô hình thuỷ văn thông số phân bố có thể kéo dài thời gian dự kiến dự báo. Mặc dù đã được nghiên cứu từ lâu nhưng ở Việt Nam loại mô hình này chỉ mới bắt đầu tiếp cận. Bài báo lựa chọn hai mô hình thủy văn thông số phân bố DIMOSOP và MARINE để tính toán dòng chảy lũ sông Đà từ đó đưa ra một số kết luận về ứng dụng mô phỏng lũ sông Đà nói riêng và các lưu vực sông Việt Nam nói chung I. Đặt vấn đề Mô hình thuỷ văn thông số phân bố là loại mô hình mưa dòng chảy có xem xét đến sự phân bố về không gian các đặc điểm tự nhiên cũng như khí tượng thuỷ văn trên toàn lưu vực. Hiện nay mô hình thủy văn thông số phân bố đã phát triển và trở nên phổ biến được áp dụng ở nhiều nước trên thế giới. Từ thế hệ mô hình phân bố đơn giản đầu tiên có thể kể đến như TOPMODEL Anh nhiều nhà khoa học thuộc các quốc gia khác nhau Mỹ Thụy Điển Pháp Ý Nhật. đã nghiên cứu thiết lập và phát triển nhiều mô hình thủy văn thông số phân bố khác nhau nhằm mô phỏng tốt hơn quá trình chuyển động vật lý của các hiện tượng thủy văn trong tự nhiên một cách đầy đủ. Đồng thời trong bài toán dự báo dòng chảy các mô hình thông số phân bố có khả năng kết nối được với các mô hình dự báo mưa số trị dạng lưới từ đó kéo dài thời gian dự kiến. Tại Việt Nam một số mô hình thông số phân bố bước đầu được ứng dụng tính toán dòng chảy tại một số lưu vực sông .