tailieunhanh - Nghiên cứu dự báo lũ trung hạn lưu vực sông Cả

Dự báo lũ trung hạn cho các lưu vực sông Miền Trung nói chung và cho lưu vực sông Cả nói riêng là vấn đề búc xúc hiện nay. Từ việc nghiên cứu tổng quan các phương pháp dự báo lũ trung hạn tiên tiến ở trong và ngoài nước, nghiên cứu đã lựa chọn các mô hình lai ghép giữa tất định và ngẫu nhiên như HEC-HMS lai ghép với ARIMA và EANN lai ghép với ARIMA để xây dựng phương án dự báo lũ trung hạn phù hợp cho lưu vực sông Cả. Tham khảo bài viết "Nghiên cứu dự báo lũ trung hạn lưu vực sông Cả" để hiểu hơn về vấn đề này. | NGHIEN CƯU DỰ BAO LU TRUNG HẠN LƯU VỰC SONG CA NCS. Hoàng Thanh Tùng Khoa Thủy văn và Tài Nguyên nước Đại học Thủy lợi PGS. TS. Vũ Minh Cát Khoa Kỹ Thuật Bờ biển Đại học Thủy lợi GS. Robeto Ranzi Khoa Xây dựng Đại học Brescia Italia KS. Trương Tùng Hoa Tóm tắt Dự báo lũ trung hạn cho các lưu vực sông Miền Trung nói chung và cho lưu vực sông Cả nói riêng là vấn đề búc xúc hiện nay. Từ việc nghiên cứu tổng quan các phương pháp dự báo lũ trung hạn tiên tiến ở trong và ngoài nước nghiên cứu đã lựa chọn các mô hình lai ghép giữa tất định và ngẫu nhiên như HEC-HMS lai ghép với ARIMA p d q và EANN mô hình mạng nơ ron theo thuyết tiến hóa lai ghép với ARIMA p d q để xây dựng phương án dự báo lũ trung hạn phù hợp cho lưu vực sông Cả. Việc lai ghép các mô hình trên cho phép tận dụng được những ưu điểm của các phương pháp dự báo trung hạn truyền thống với các phương pháp hiện đại. Kết quả áp dụng cho lưu vực sông Cả là khá tốt và hoàn toàn có thể mở rộng để áp dụng cho các lưu vực sông khác ở Miền Trung. Các từ khóa Sông Cả dự báo trung hạn EANN ARIMA HEC-HMS 1. MỞ ĐẤU Những năm gần đây ở miền Trung thiên tai lũ lụt và hạn hán xảy ra thường xuyên hơn với mức độ trầm trọng hơn đặc biệt là năm 2007 có tới 5 trận lũ xảy ra liên tiếp trong vòng 1 tháng gây thiệt hại nặng nề về người và của cho các tỉnh miền Trung trong đó có nhiều huyện như Quế Phong Quỳ Châu Nghĩa Đàn thuộc tỉnh Nghệ An thuộc lưu sông Cả thêm vào đó việc ô nhiễm nước và thiếu nước trên các lưu vực sông miền Trung ngoài các nguyên nhân khách quan do thời tiết khí hậu còn có những nguyên nhân chủ quan như khả năng dự báo mưa lũ trung và dài hạn chưa tốt sự phối hợp quản lý vận hành các hồ chứa hiện có trên các lưu vực sông này là chưa hợp lý. Để giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai lũ lụt gây ra bên cạnh các biện pháp công trình như xây dựng hồ chứa phòng lũ ở đầu nguồn còn cần phải thực thi các biện pháp phi công trình như nghiên cứu xây dựng quy trình vận hành hợp lý các hồ chứa nâng cao khả năng dự báo lũ kéo dài .