tailieunhanh - Tên tự, tên hiệu và trường hợp Trịnh Hoài Đức

Các học giả trước nay đều khẳng định: “Trịnh Hoài Đức tên là An, tự là Chỉ Sơn, hiệu là Cấn Trai”. Tuy nhiên, chúng tôi có thể khẳng định: Chỉ Sơn thật ra là tên hiệu chứ không phải là tên tự của ông. Bài viết này sẽ trình bày ngắn gọn về nguồn gốc và ý nghĩa trong cách xưng hô của người xưa, đồng thời sẽ dùng chính những cứ liệu trong “Cấn Trai thi tập” để chứng minh. | Ý kiến trao đổi Số 10 76 năm 2015 TÊN TỰ TÊN HIỆU VÀ TRƯỜNG HỢP TRỊNH HOÀI ĐỨC NGUYỄN TIẾN LẬP TÓM TẮT Các học giả trước nay đều khẳng định Trịnh Hoài Đức tên là An tự là Chỉ Sơn hiệu là Cấn Trai . Tuy nhiên chúng tôi có thể khẳng định Chỉ Sơn thật ra là tên hiệu chứ không phải là tên tự của ông. Bài viết này sẽ trình bày ngắn gọn về nguồn gốc và ý nghĩa trong cách xưng hô của người xưa đồng thời sẽ dùng chính những cứ liệu trong Cấn Trai thi tập để chứng minh. Từ khóa Trịnh Hoài Đức tên tự tên hiệu. ABSTRACT The courtesy name art name and and the case study of Trinh Hoai Duc The scholars have confirmed that An is Trinh Hoai Due s name with Chi Son as his courtesy name and Can Trai as his art name . However we found that Chi Son is actually his art name not his courtesy name. In addition to briefly mentioning the origin and meaning of his courtesy name and his art name we will also use Can Trai Thi Tap to corroborate our points. Keywords Trinh Hoai Duc courtesy name art name. Trong văn hóa truyền thống của Trung Quốc và Việt Nam tên gọi không chỉ đơn thuần là cách thức xưng hô giữa người này với người kia mà nó còn thể hiện nhiều ý nghĩa thú vị. Các bậc văn nhân nho sĩ ngày xưa ngoài tên gọi danh Ẩ ra thì còn có thêm tên tự tự và tên hiệu hiệu . Tùy theo từng trường hợp và từng đối tượng giao tiếp khác nhau mà người ta sẽ sử dụng những cách xưng hô khác nhau. Cùng với sự truyền bá văn tự và văn hóa Hán vào Việt Nam phương thức đặt tên tự tên hiệu cũng dần dần được các văn sĩ Việt Nam tiếp nhận và sử dụng. Trịnh Hoài Đức 1764-1825 là bậc công thần của triều Nguyễn đồng thời cũng là thi nhân và là nhà ngoại giao nổi tiếng của Việt Nam nửa cuối thế kỉ XVIII nửa đầu thế kỉ XIX. Từ trước đến nay đã có nhiều công trình nghiên cứu các bài viết giới thiệu về ông như Trịnh Hoài - - - - ThS Trường Đại học Sư phạm TPHCM Email lap1802@ 158 TẠP CHÍ KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Nguyễn Tiến Lập Đức 1725-1825 của Nguyễn Triệu 1941 Võ Trường Toản phụ Gia Định tam gia của Nam Xuân .