tailieunhanh - Ebook Bách khoa thư Hà Nội (Tập 6): Phần 2

Nối tiếp nội dung của phần 1 cuốn sách "Bách khoa thư Hà Nội - Tập 6: Khoa học và công nghệ", phần 2 cung cấp cho người học các kiến thức: Một số nhà khoa học tự nhiên và công nghệ, một số vị tổ và nghệ nhân làng nghề tiêu biểu của thủ đô Hà Nội. . | PHẨNV MỘT SỐ NHÀ KHOA HỌC Tự NHIÊN VÀ CÔNG NGHÊ MỌT số vị tổ vả NGHẸ NHAN LÀNG NGHỂ TIÊU BlỂÓ CỦA THỦ ĐÕ HÀ NỘI A. MỘT SỐ NHÀ KHOA HỌC Tự NHIÊN VÀ CÔNG NGHỆ TIÊU BIỂU TRẦN NGƯYÊN ĐÁN 1320 -1390 Nhà thiên văn khí tượng học Việt Nam thế kỉ XIV Dưới mục Thì phúng tiling gian Bài thơ nói lên lời can trung trực sách Nam ông mộng lục của Lê Trừng hay Hổ Nguyên Trừng chép về Trần Nguyên Đán như sau Khoảng năm Chí chính niên hiệu Nguyên Thuận đế 1341-1368 ngang với triều Trần Dụ Tông nước ta 1341-1369 Trần Nguyên Đán người Giao Chỉ là tôn thất nhà Trần làm quan triều Dụ Tong11 giữ chức ngự sử đại phu. Hổi đó vua Dụ Tông trễ nải chính sự bọn quyền thần nhiều lần phạm phfip Nguyên Đán nhiều lần can ngãn không nghe Dụ Tông mất cháu là Hôn Đúc iên nối ngôi. Lúc này công việc trong triều lại càng tệ lắm. Nguyên Đán dâng thư can ngăn không được trả lời bèn xin nghỉ việc xin nắm xương già đA Lúc đi Nguyên Đán có bài thơ gửi các bạn đồng nghiệp trong Đài ngự sử tức là cơ quan ông làm việc . Bài thơ như sau Nguyên văn chữ Hán Đà ì đoan nhất khứ tiện tiện nhi Hồi thủ thương tâm sự sự vi 1 Nguyên văn là Dụ Vương vì tác giả viết sách ở Trung Quốc nén gọi Dụ Tông là Dụ Vương. 2 Hôn Đúc công danh là danh hiệu phong cho Dương Phật ỉjỀ khi Trần Nghệ Tông ở Đà Giang về ỉẽn ngôi vua lúc mới đến phủ Kiến Hưng Chb. x 26 3 Nguyên văn là khất hài cot nhi khứ nghĩa là gia ơn cho tôi sống nguyện đem nắm xương về nhà. Theo lô i xưa ý muôìi nói cho phép tòi về nghi đừng bắt tội. 284 cửa mạch trần ai nhân dị lão Ngữ hồ phong vũ khách tư quy Nho phong bất chấn hồi vô lực Quốc thế như huyên khứdiệc phì Kim cồ hương vong chân khả giám Chư công hà nhẫn gián thư hi Tạm dịch 0 đài tư đã chốc bên trời Ngoảnh lại đau lòng việc bỏ xuôi Cát bụi đồng quê đầu chóng bạc Gió mưa đất khách dạ không nguôi Rừng nho gió táp lôi sao nổi Thê nước dây treo bỏ cũng sai Còn mất xưa nay gương chói lọi Sao không can gián tiếc chi lời Sau đó nội loạn xảy ra ông chạy theo Nghệ Tông Nghệ Tông lên ngôi bổ óng làm chức tư đồ