tailieunhanh - Khí hậu và khí tượng đại cương - (Trần Công Minh ) chương 5

Ở Mông Cổ nơi mùa hè nhiệt độ rất cao, còn mùa đông lượng ẩm nhỏ, độ ẩm tương đối cũng thấp. Vào mùa đông ngoài những khu vực có độ ẩm tương đối thấp này, còn có vùng trung tâm của ấn Độ (vào thời gian này, gió mùa lục địa đông bắc khống chế) và vùng cao nguyên Tây Tạng. | 106 Hình Phân bố trung bình của sức trương hơi nước theo vĩ độ Ở Mông Cổ nơi mùa hè nhiệt độ rất cao còn mùa đông lượng ẩm nhỏ độ ẩm tương đối cũng thấp. Vào mùa đông ngoài những khu vực có độ ẩm tương đối thấp này còn có vùng trung tâm của ấn Độ vào thời gian này gió mùa lục địa đông bắc khống chế và vùng cao nguyên Tây Tạng còn mùa hè còn có các vùng sa mạc Kôlôrađô Trung á và Iran. Trên hình dẫn ra sự phân bố của độ ẩm tương đối theo vĩ độ Hình Phân bố trung bình của độ ẩm tương đối theo vĩ độ Sự biến đổi của độ ẩm theo chiều cao Theo chiều cao sức trương hơi nước giảm độ ẩm tương đối và độ ẩm riêng cũng giảm. Điều đó cũng dễ hiểu vì khí áp và mật độ không khí nói chung cũng giảm theo chiều cao. Một điều rất đáng chú ý là lượng phần trăm của hơi nước so với những chất khí cố định khác của không khí cũng giảm theo chiều cao. Điều đó có nghĩa là sức trương và mật độ hơi nước giảm theo chiều cao nhanh hơn thậm chí nhanh hơn một cách đáng kể so với khí áp và mật độ chung của không khí. Điều đó là do hơi nước thường xuyên bay vào khí quyển từ phía dưới dần dần lan lên cao và ngưng kết ở độ cao nào đó do nhiệt độ giảm. Vì vậy ở những lớp dưới cùng tỉ lệ của nó so với không khí khô lớn hơn ở những lớp trên cao. Sự giảm của độ ẩm theo chiều cao trong các trường hợp xảy ra khác nhau tuỳ thuộc vào điều kiện xáo trộn của không khí và sự phân bố theo chiều thẳng đứng của nhiệt độ. Tính trung bình sức trương hơi nước giảm theo chiều cao. Bản đồ trên hình là sự phân bố trung bình của độ ẩm tương đối vào tháng 1 tính bằng phần trăm . Cùng với sức trương hơi nước độ ẩm tuyệt đối và độ ẩm riêng cũng giảm nhanh theo chiều cao. Do đó một lượng hơi nước tập trung ở 1 5km dưới cùng và hơn 99 ở trong tầng đối lưu. ở vùng núi lượng ẩm ít nhiều lớn hơn trong khí quyển tự do trên cùng một độ cao do nguyên nhân dễ thấy là ở đây gần độ ẩm mặt đất hơn. Hiện có những công thức thực nghiệm 107 mô tả sự phân bố của sức trương hơi nước và độ ẩm riêng theo chiều cao ở .