tailieunhanh - Giáo trình lý thuyết thống kê - Chương 7

DãY Số BIếN Động theo thời gian I. KháI niệm, Phân loại và ý nghĩa của dãy số biến động theo thời gian 1-1. Khái niệm Dãy số biến động theo thời gian là dãy các trị số của chỉ tiêu thống kê đ-ợc sắp xếp theo thứ tự thời gian. Dãy số biến động theo thời gian gồm có hai thành phần: thời gian tính và chỉ tiêu. Thời gian tính có thể là thời kỳ hay thời điểm; chỉ tiêu có thể đ-ợc biểu hiện bằng số tuyệt đối, số t-ơng đối, số bình quân. Một dãy số. | CHƯƠNG VII DÃY SỐ BIẾN ĐỘNG THEO THỜI GIAN I. KHÁI NIỆM PHÂN LOẠI VÀ ý NGHĨA CỦA DÃy số BIÊN ĐỘNG THEO THỜI GIAN 1-1. Khái niệm Dãy số biến động theo thời gian là dãy các trị số của chỉ tiêu thống kê được sắp xếp theo thứ tự thời gian. Dãy số biến động theo thời gian gồm có hai thành phần thời gian tính và chỉ tiêu. Thời gian tính có thể là thời kỳ hay thời điểm chỉ tiêu có thể được biểu hiên bằng số tuyệt đối số tương đối số bình quân. Một dãy số biến động theo thời gian có dạng chung sau t1 t1 t2 . tn y1 yi y2 . yn Trong đó t1 Thời gian thứ i. y1 Mức độ thứ i tương ứng với thời gian i. 1-2. Phân loại Nếu căn cứ vào đặc điểm thời gian có thể chia ra làm hai loại là dãy số thời kỳ và dãy số thời điểm. Dãy số thời kỳ mỗi mức độ phản ánh mặt lượng của hiên tượng trong suốt một khoảng thời gian nhất định. Dãy số thời điểm mỗi mức độ phản ánh mặt lượng của hiên tượng chỉ trong từng thời điểm nhất định. Ví dụ dãy số sau đây là dãy số thời kỳ Bảng 7-1 Năm 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Lợi nhuận 100 105 112 122 127 131 Dãy số sau đây là dãy số thời điểm Bảng 7-2 0 giờ ngày 1 1 2002 1 2 2002 1 3 2002 1 4 2002 Giá trị hàng tồn kho 350 364 366 382 Nếu căn cứ vào biểu hiên các mức độ của dãy số có thể chia ra làm ba loại là dãy số tuyệt đối dãy số tương đối và dãy số bình quân. 71 http 1-3. ý nghĩa Dãy số biến động theo thời gian vạch rõ xu hướng tính quy luật của sự phát triển của hiên tượng làm cơ sở dự đoán các mức độ tương lai của hiên tượng nghiên cứu. Ngoài ra dãy số còn giúp nghiên cứu các đặc điểm về sự biến động của hiên tượng theo thời gian tốc độ phát triển tốc độ tăng trưởng mức tăng giảm tuyêt đối . II. CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH DÃy số BIÊN ĐỘNG THEO THỜI GIAN 2-1. Mức độ bình quân theo thời gian y Chỉ tiêu này phản ánh mức độ điển hình của hiên tượng nghiên cứu theo thời gian được tính bằng cách bình quân hóa các mức độ cá biêt trong dãy số. X. - yyt Đối với dãy sô thời kỳ y - n Trong đó n- Số các mức độ trong dãy số. Ví dụ theo số liêu .