tailieunhanh - Báo cáo khoa học: "Nhận dạng từ có thanh điệu khác nhau trong tiếng Việt sử dụng mô hình Markov ẩn"

Tuyển tập những báo cáo nghiên cứu khoa học hay nhất của trường đại học vinh tác giả: 14. Hoàng Hữu Việt, Nhận dạng từ có thanh điệu khác nhau trong tiếng Việt sử dụng mô hình Markov ẩn. | ĐẠI HỌC VINH TẠP CHÍ KHQA HỌC TẬP XXXVI số 2A-2007 NHẬN DẠNG TỪ có THANH ĐIỆU KHÁC NHAU TRONG TIẾNG VIỆT sử DỤNG MÔ HÌNH MARKOV Ẩn HQÀNG Hữu VIỆT a Tóm tắt. Trên cơ sỏ nghiên cứu mô hình Markov ẩn HMM và ngữ âm tiếng Việt bài báo này đưa ra một so đề xuất nhận dạng từ có thanh điệu khác nhau trong tiếng Việt và một so kết quả thử nghiệm vối hệ thong nhận dạng thanh điệu tiếng Việt. Các thử nghiệm giối hạn là từ tiếng Việt giong nhau về âm đầu vần và chỉ khác nhau về thanh điệu bộ từ vựng nhỏ phụ thuộc người nói. Kết quả nhận dạng tot nhất vối độ chính xác là ỏ mức âm tiết và ỏ mức câu. 1. GIỚI THIỆU Nhận dạng tiếng nói bằng máy tính cho phép con người giao tiếp vối máy tính bằng tiếng nói. Hiện nay trên thế giối đã có những hệ thong nhận dạng tiếng nói cỡ lốn độ chính xác tương đốì cao nhưng chủ yếu được phát triển trên những cơ sỏ dữ liệu tiếng nói khá hoàn chỉnh chủ yếu là tiếng Anh. O Việt Nam việc nghiên cứu và phát triển các hệ thong nhận dạng tiếng nói mối ỏ bưốc đầu vối rất ít kết quả được công bôi Để xây dựng được các hệ thong nhận dạng tiếng nói thành công của mỗi một dân tộc ngoài những nguyên tắc nhận dạng chung đòi hỏi người nghiên cứu phải quan tâm khai thác triệt để các yếu to tiếng nói đặc thù riêng nhằm phát triển được hệ thong nhận dạng phù hợp. Tiếng Việt là một ngôn ngữ đơn âm có thanh điệu mỗi âm tiết đều có một thanh điệu đóng vai trò là một âm vị mang tính siêu đoạn. Đó là loại âm vị không có âm đoạn không độc lập ton tại nhưng có chức năng phân biệt nghĩa 1 . Việc đi sâu nghiên cứu tích hợp các đặc trưng của tiếng Việt vào các hệ thong nhận dạng tiếng nói bằng các phương pháp nhận dạng hiện đại là một hưống nghiên cứu nhằm tiến tối xây dựng các ứng dụng nhận dạng tiếng Việt phù hợp. Nghiên cứu ảnh hưỏng của thanh điệu một trong những đặc trưng cơ bản của tiếng Việt là cần thiết giúp cho quá trình xây dựng một hệ thong nhận dạng tiếng Việt sau này. Trong bài viết này chúng tôi trình bày cấu trúc cơ bản của âm tiết tiếng Việt và một