tailieunhanh - Lịch sử văn minh Ấn Độ - Chương VIII

Will Durant Lịch sử văn minh Ấn Độ Người dịch: Nguyễn Hiến Lê CHƯƠNG VIII NGHỆ THUẬT ẤN ĐỘ I. TIỂU CÔNG NGHỆ Thời phát đạt của nghệ thuật Ấn Độ - Tính cách đặc biệt của nghệ thuật Ấn – Mối liên quan với kĩ nghệ - Đồ gốm – Nghệ thuật kim thuộc – Đồ gỗ - Đồ ngà – Đồ châu bảo | Will Durant Lịch sử văn minh Ân Độ Người dịch Nguyễn Hiến Lê CHƯƠNG VIII NGHỆ THUẬT ÂN ĐỘ I. TIỂU CÔNG NGHỆ Thời phát đạt của nghệ thuật Ân Độ - Tính cách đặc biệt của nghệ thuật Ân - Mối liên quan với kĩ nghệ - Đồ gốm - Nghệ thuật kim thuộc - Đồ gỗ - Đồ ngà - Đồ châu bảo - Vải vóc. Khi xét nghệ thuật Ân Độ cũng như xét mọi khía cạnh của văn minh Ân Độ ta không thể nào không khâm phục dân tộc đó nghệ thuật của họ phát hiện rất sớm mà lại tiến hoá đều đều. Những đồ cổ đào được ở Mohenjodaro không phải chỉ toàn là những đồ cần thiết thường dùng hằng ngày mà còn có những tượng đàn ông bằng đá vôi râu ria xồm xoàm giống người Sumérien lạ lùng những hình đàn bà và hình loài vật bằng đất nung những hạt trai và các đồ trang sức khác bằng hồng-mã-não cornaline bằng vàng đánh rất bóng. Một con dấu khắc nổi một con bò mộng nét rất mạnh mẽ làm cho ta phải kết luận rằng nghệ thuật ngày nay của chúng ta không tiến bộ hơn cổ nhân mà chỉ thay đổi cách biểu thị thôi. Từ thời đó tới nay trải qua năm chục thế kỉ biết bao cuộc biến thiên hưng phế nghệ thuật Ân đã thay đổi cả trăm lần kĩ thuật mà vẫn giữ được vẻ đẹp riêng của nó. Đôi khi sự tiến triển có vẻ đứt quãng ta thấy mất vài cái khoen trong sợi dây nhưng như vậy không phải là vì người Ân đã ngưng chế tạo xây cất trong những thời đó mà chỉ vì người Hồi xâm lăng đã cuồng nhiệt phá huỷ biết bao nhiêu công trình kiến trúc và điêu khắc của Ấn và vì thiếu ngân quĩ các triều đại sau không đủ sức bảo tồn những công trình may mà thoát khỏi cảnh tàn phá đó. Mới tiếp xúc lần đầu với nghệ thuật Ấn chúng ta khó mà thưởng thức được hết cái hay cái đẹp của nó nhạc thì có vẻ kì cục hoạ thì tối tăm kiến trúc thì hỗn độn mà điêu khắc thì kì quá. Mỗi lúc ta phải nhớ lại rằng giám thức của mình là cái gì không vững không chắc chắn do truyền thống cùng ảnh hưởng của xã hội chung quanh gây nên mà xã hội này luôn luôn hẹp hòi có thiên kiến như vậy khi phán đoán các dân tộc khác hoặc phê bình nghệ thuật của họ theo tiêu chuẩn thành kiến của mình luôn