tailieunhanh - Cơ học đại cương - Phần 2 Dao động và sóng cơ - Chương 3

Sóng âm trong chất Lưu Sóng âm (âm) là sóng cơ có biên độ nhỏ mà thính giác có thể nhận biết đ-ợc. Ví dụ sóng phát ra từ một nhánh âm thoa, một dây đàn, một mặt trống. Những dao động âm có tần số dao động khoảng 20Hz đến 20000Hz. | Bài giang Cơ học đại cương Mé canique Générale PFIEVĐà nâng Chương III SÓNG ÂM TRONG CHẤT Lưu Sóng âm âm là sóng cơ có biên độ nhỏ mà thính giác có thể nhận biết được. Ví dụ sóng phát ra từ một nhánh âm thoa một dây đàn một mặt trống. Những dao động âm có tần số dao động khoảng 20Hz đến 20000Hz. Những dao động có tần số dưới 20Hz gọi là hạ âm trên 20000Hz gọi là siêu âm. Như vậy dải sóng âm nghe được có bước sóng từ 20m đến 2cm Hình 1 . Về phương diện vật lý các âm nghe được hay không nghe được không có gì khác nhau về bản chất. Chứng chỉ khác nhau về phương diện sinh lý thích hợp hay không thích hợp đối với tai ta. Loa Hình 2 Âm thanh lan truyền từ loa đến micro 20 z 20000Hz Hạ âm Nghe dược Siêu âm Hình 1 1. Phương trình lan truyền sóng âm 1 Âm thanh và sự lan truyền của sóng âm a Thí nghiệm Một chiếc loa nối với một máy phát tần số thấp GBF phát ra một âm thanh nghe được. Để phân tích hiện tượng truyền âm ta dùng thêm micro và quan sát tín hiệu âm phát ra từ máy phát và thu được từ micro nhờ một dao động ký. Hình 2 . b Hiện tượng lan truyền Trên màn hình dao động ký ta nhận được hai tín hiệu hình sin có cùng tần số nhưng lệch pha nhau Hình 2 Micro bắt được một tín hiệu hình sin do loa phát ra Sóng âm đã truyền trong không khí từ máy phát loa đến máy thu micro . Khi đưa micro ra xa dần loa độ lệch pha tăng dần Thời gian truyền tín hiệu từ máy phát đến máy thu tăng dần theo khoảng cách giữa chứng. Khi dịch chuyển chậm micro ra xa loa các khoảng cách bằng À tín hiệu hình sin thu được ở micro trở lại trùng với vị trí ban đầu Ngoài chu kỳ theo thời gian là T sóng âm thu được còn có chu kỳ theo không gian là À. Như vậy sóng âm dạng sin cũng có những đặc trưng giống như các đặc trưng của nghiệm dạng sin của phương trình Đalămbe. c Vận tốc của âm thanh Ta đã biết rằng các chu kỳ theo không gian và theo thời gian của một sóng phẳng chạy đơn sắc nghiệm của phương trình Đalămbe ứng với mọi tần số V liên hệ với nhau bằng hệ thức Ả cS T với cS là vận tốc truyền sóng. 56 Bai .