tailieunhanh - Lịch Sử Văn Minh Trung Hoa - Chương V (tiếp theo)

Will Durant Lịch Sử Văn Minh Trung Hoa Dịch giả: Nguyễn Hiến Lê CHƯƠNG V (2) III. BẮT ĐẦU MỘT TRẬT TỰ MỚI Sự thay đổi ở làng mạc - Ở tỉnh thành – Nhà máy – Thương mại – Nghiệp đoàn công nhân – Tiền lương – Tổ chức chính quyền mới – Chủ nghĩa quốc gia và sự Âu hoá | Will Durant Lịch Sử Văn Minh Trung Hoa Dịch giả Nguyễn Hiến Lê CHƯƠNG V 2 III. BẮT ĐẦU MỘT TRẬT TỰ MỚI Sự thay đổi ở làng mạc - Ở tỉnh thành - Nhà máy - Thương mại - Nghiệp đoàn công nhân - Tiền lương - Tổ chức chính quyền mới - Chủ nghĩa quốc gia và sự Âu hoá - Hạ bệ Khổng tử - Chống tôn giáo - Luân lí mới - Sự tiến triển của hôn nhân - Hạn chế sinh dục - Văn hoá mới - Hồ Thích - Yếu tố phá hoại - Yếu tố hồi sinh Trước kia cái gì cũng thay đổi không ngừng trừ phương Đông ngày nay cái gì cũng thay đổi ở phương Đông. Dân tộc thủ cựu nhất trong lịch sử bỗng nhiên trở thành dân tộc cấp tiến nhất sau Nga và phá huỷ hoàn toàn những chế độ tục lệ xưa cho là bất di bất dịch. Không phải chỉ là sự cáo chung của một triều đại như năm 1644 nhà Thanh thay nhà Minh mà là sự biến đổi của cả một nền văn minh. Thường thường thôn quê biến đổi sau hơn cả và ít nhất ruộng đất không thích hợp với những sự canh tân mau lẹ mà các thế hệ mới cũng phải cày cấy rồi mới gặt được. Nhưng gần cây số đường xe lửa chạy ngang dọc trên các cánh đồng và mặc dầu mười năm bị bỏ bê không được sửa chữa lại thường bị nhà binh trưng dụng những đường xe lửa ấy vẫn nối các làng mạc xa xôi với bờ biển và mỗi ngày trút vào nông thôn tất cả các sản phẩm tạp nhạp xấu xí của châu Âu. Ngày nay khắp cõi Trung Hoa đâu đâu người ta cũng thấy dầu lửa đèn dầu lửa hộp quẹt thuốc lá cả bột Mĩ nữa vì các phương tiện vận chuyển ở Trung Hoa còn kém quá nên tại các thị trấn ở bờ biển mua một số sản phẩm của Mĩ Úc còn lợi hơn là chở từ trong nội địa ra. Ai cũng biết rằng sự phát triển kinh tế tuỳ thuộc sự tiến bộ về phương tiện chuyên chở. Cho nên người Trung Hoa đã làm trên cây số đường sá còn lầy lội hoặc bụi bặm trên đó sáu ngàn chiếc xe ca chạy không đúng giờ - ở phương Đông đâu đâu cũng vậy - nhưng lúc nào cũng đầy nhóc hành khách và hàng hoá. Máy nổ nối làng nọ với làng kia đã thực hiện được một trong số những sự thay đổi lớn nhất ở Trung Hoa làm cho mất nạn đói kém. Tại thị trấn các tư tưởng Âu Tây còn