tailieunhanh - Tự sự hậu thực dân: lịch sử và huyền thoại trong "Mẫu thượng ngàn" của Nguyễn Xuân Khánh_2

Tự sự về quá khứ luôn là cuộc hòa giải bất tận giữa tính mạch lạc của tiến trình lịch sử và tính hư cấu của tác phẩm văn chương | Tự sự hậu thực dân lịch sử và huyền thoại trong Mẫu thượng ngàn của Nguyễn Xuân Khánh Tự sự về quá khứ luôn là cuộc hòa giải bất tận giữa tính mạch lạc của tiến trình lịch sử và tính hư cấu của tác phẩm văn chương. Qua đề tài lịch sử nhà văn vừa phải tái hiện quá khứ vừa tạo lập thế giới nghệ thuật đáp ứng được mặt bằng hiểu biết lịch sử của người đọc đồng thời với nhu cầu lạ hóa của sáng tạo nghệ thuật. Sau Hồ Quý Ly 1 lấy bối cảnh giao thời sơ khởi cho sự tiếp xúc Đông - Tây ở Việt Nam làm bệ đỡ cho việc khám phá quá khứ dân tộc Mẫu thượng ngàn 2 đã tiếp tục khẳng định những đóng góp của Nguyễn Xuân Khánh ở đề tài lịch sử. Bài viết đặt một góc nhìn Mẫu thượng ngàn từ lý thuyết hậu thực dân và lý thuyết tự sự học nhằm tìm hiểu biểu hiện của tự sự hậu thực dân ở một trường hợp tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại. Từ đó trong khả năng có thể mở con đường tiếp cận bộ phận văn học độc đáo ít được khai vỡ này văn học Việt Nam hậu thuộc địa 3 . 1. Chủ nghĩa hậu thực dân postcolonialism hầu như chưa được giới thiệu và nghiên cứu ở Việt Nam dù Việt Nam được coi là một đất nước có những biểu hiện hậu thực dân thuộc địa tiêu biểu. Đơn giản nhất hậu thực dân là thời gian sau khi các thuộc địa giành được độc lập dân tộc. The American Heritage Dictionary định nghĩa hậu thực dân thuộc về liên quan đến hoặc khoảng thời gian tiếp sau sự thiết lập nền độc lập ở một thuộc địa 4 . Song từ phong trào giải phóng dân tộc và sự vươn lên của thế giới thứ ba với tất cả sự đa dạng của hoàn cảnh hậu thuộc địa cũng như sự phát triển phong phú của các lý thuyết đương đại nhất là giải cấu trúc chủ nghĩa Marx phương Tây chủ nghĩa nữ quyền và đặc biệt hậu hiện đại ngành nghiên cứu hậu thực dân postcolonial studies đã mở rộng dần sự quan sát của mình. Đến giữa thập niên 90 của thế kỷ trước Helen Gilbert và Joanne Tompkins đã có thể quan niệm thuật ngữ chủ nghĩa hậu thực dân postcolonialism - theo nghĩa khắt khe của từ nguyên - thường xuyên bị hiểu lầm là khái niệm chỉ thời gian có nghĩa là .