tailieunhanh - Thơ – những cấu trúc ngoài văn bản _2

Cấu trúc văn bản chặt chẽ hay xộc xệch (cả sự xộc xệch có ý thức) đều có vai trò ý nghĩa. Cấu trúc mà tôi quan niệm là ở cách tổ chức hệ thống ngôn từ làm nên văn bản, tức là toàn bộ những mối quan hệ giữa các thành phần tạo nên một chỉnh thể. | Thơ - những câu trúc ngoài văn bản Cấu trúc văn bản chặt chẽ hay xộc xệch cả sự xộc xệch có ý thức đều có vai trò ý nghĩa. Cấu trúc mà tôi quan niệm là ở cách tổ chức hệ thống ngôn từ làm nên văn bản tức là toàn bộ những mối quan hệ giữa các thành phần tạo nên một chỉnh thể. Theo nhà ngôn ngữ học Cao Xuân Hạo thì giáo sư Cao Xuân Huy quan niệm Cấu trúc là một thực thể có thể phân tích thành từng yếu tố trong đó mỗi yếu tố sở dĩ có được cương vị của nó không phải vì một thuộc tính nội tại gì của nó mà vì mối quan hệ của nó với toàn thể cấu trúc và với yếu tố khác cùng với nó làm thành cái cấu trúc ấy và chỉ vì những mối quan hệ ấy mà thôi. Vậy cấu trúc trước hết là một thực thể toàn vẹn chứ không phải là tổng số của những vật rời rạc được cộng lại với nhau mà thành 7 . Nhấn mạnh đến những mối quan hệ trong một thực thể toàn vẹn của cấu trúc là gạt bỏ những gì mang tính lắp ghép có thể tháo rời hoặc móc nối cơ học. Vậy thì những phân đoạn những chương mục được lẩy ra sử dụng độc lập có giá trị tự thân không cần nương tựa quan hệ với một văn bản lớn hơn là những văn bản đích thực hoàn chỉnh. Vai trò vị trí của chúng được khẳng định bình đẳng với những gì còn lại. Tất nhiên ở đây không nên đồng nhất văn bản với một tác phẩm nghệ thuật toàn vẹn. Nếu đặt những văn bản ấy vào hiện trạng và quan hệ với những bộ phận kia chắc chắn ý nghĩa của văn bản sẽ phong phú đa tầng hơn. Và từ đấy thi pháp học ngôn ngữ quan tâm đến nghệ thuật ngôn từ sẽ tìm đến cá tính sáng tạo của nhà văn trong nghệ thuật ngôn từ xây dựng hình tượng. Điều ở đây lưu ý là mối quan hệ giữa văn bản và ngoài văn bản trong sự ứng chiếu cấu trúc văn bản và cấu trúc ngoài văn bản nhằm vào mục đích chung tạo ra một văn bản nghệ thuật hoàn chỉnh dù lớn hay không lớn về dung lượng. Một bài thơ dài ngắn chằng chịt các mối quan hệ được định hình nhờ những hệ thống ngôn từ cấu tứ thanh vần nhịp hình tượng biểu tượng. Người đọc tiếp nhận bài thơ theo một cấu trúc văn bản ổn định. Giải mã cấu trúc đó sẽ là một phức .