tailieunhanh - NẠN KIÊU BINH THỜI LÊ-TRỊNH _2

Nạn kiêu binh hay loạn kiêu binh là tên dùng để chỉ sự việc loạn lạc thời Lê Trung Hưng trong lịch sử Việt Nam, do những quân lính gốc ở Thanh - Nghệ, cậy mình có công, đã sinh thói kiêu căng, coi thường luật lệ, gây ra và làm trong và ngoài triều chính thời đó hết sức điêu đứng, khổ sở. | NẠN KIEU BINH THƠI LE-TRINH Nạn kiêu binh hay loạn kiêu binh là tên dùng để chỉ sự việc loạn lạc thời Lê Trung Hưng trong lịch sử Việt Nam do những quân lính gốc ở Thanh - Nghệ cậy mình có công đã sinh thói kiêu căng coi thường luật lệ gây ra và làm trong và ngoài triều chính thời đó hết sức điêu đứng khổ sở. Theo sách Việt sử tân biên thì nạn kiêu binh này là một trong những nguyên nhân khiến cơ nghiệp Lê - Trịnh ở Việt Nam mau đổ nát. Lịch sử thời Lê - Trịnh có một sự kiện rất đáng chú ý đó là sự hiện diện của lính tam phủ. Sách Việt sử tân biên quyển 3 giải thích như sau Buổi ấy nhà Lê dấy lên từ Thanh Hóa trong lúc này nhà Mạc hãy còn làm chủ miền Bắc kể từ trấn Sơn Nam trở ra. Nhà Lê muốn khôi phục tất nhiên phải tuyển lính ở ba phủ là Hà Trung Thiệu Hóa và Tĩnh Gia thuộc hai tỉnh Thanh Hóa và Nghệ An. Sau này nhà Lê đuổi được nhà Mạc ra khỏi Thăng Long thì quân ở ba phủ trên tục gọi là lính tam phủ được coi là thân binh hay ưu binh nhất binh và được vua chúa tin dùng làm quân túc vệ bởi họ đã đóng góp nhiều công lao trong chiến đấu. Chính vì có công lớn lại được vua chúa nuông chiều nên họ sinh ra thói kiêu căng xem thường luật vua phép nước. Cho nên dân chúng thời bấy giờ gọi họ là kiêu binh. 1 Đề cập vấn đề này sách Việt Nam sử lược có đoạn Nguyên từ khi họ Trịnh giúp nhà Lê Trung Hưng về sau đất kinh kỳ chỉ dùng lính Thanh lính Nghệ gọi là ưu binh để làm quân túc vệ. Những lính ấy thường hay cậy công làm nhiều điều trái phép. Năm Giáp Dần 1674 đời Trịnh Tạc lính tam phủ tức là lính Thanh lính Nghệ đã giết quan Tham Tụng Nguyễn Quốc Trinh và phá nhà Phạm Công Trứ. Năm Tân Dậu 1741 quân ưu binh lại phá nhà và chực giết quan Tham Tụng Nguyễn Quý Cảnh. Những lúc quân ưu binh làm loạn như vậy tuy nhà chúa có bắt những đứa thủ xướng làm tội nhưng chúng đã quen thói về sau hễ hơi có điều gì bất bình thì lại nổi lên làm loạn. 2 Tuy nhiên kiêu binh thật sự trở thành quốc nạn kể từ tháng 10 năm Nhâm Dần 1782 tức lúc lính tam phủ tôn Trịnh Khải lên ngôi chúa và kết .