tailieunhanh - Giáo trình - Hóa lý các hợp chất cao phân tử - chương 5

Chương 5 Trùng ngưng cân bằng . Sự khác nhau giữa phản ứng trùng hợp và trùng ngưng Trùng ngưng là phản ứng kết hợp của nhiều phân tử monome tạo thành sản phẩm chính là polyme và kèm theo sự tách ra các sản phẩm phụ có phân tử lượng thấp như H 2O, HCl, NH3,. Đây là phương pháp quan trọng thứ hai mà người ta sử dụng để tổng hợp các hợp chất cao phân tử. Điều kiện để monome tham gia phản ứng trùng ngưng Xét 2 phản ứng sau : 1. Phản ứng este hoá từ CH3COOH. | Chương 5 Trùng ngưng cân bằng . Sự khác nhau giữa phản ứng trùng hợp và trùng ngưng Trùng ngưng là phản ứng kết hợp của nhiều phân tử monome tạo thành sản phẩm chính là polyme và kèm theo sự tách ra các sản phẩm phụ có phân tử lượng thấp như H2O HCl NH3 . Đây là phương pháp quan trọng thứ hai mà người ta sử dụng để tổng hợp các hợp chất cao phân tử. Điều kiện để monome tham gia phản ứng trùng ngưng Xét 2 phản ứng sau 1. Phản ứng este hoá từ CH3COOH và C2H5OH CH3COOH C2H5OH CH3-COO-C2H5 H2O Phản ứng este hoá nêu trên từ 2 hợp chất chỉ có một nhóm chức sản phẩm tạo thành axetatetyl không thể phát triển kích thước được nghĩa là không tạo được sản phẩm polyme. 2. Phản ứng giữa HO-CH2-CH2-OH và HOOC-C6H4-COOH HO-CH2-CH2-OH HOOC-C6H4-COOH HO-CH2-CH2-O-CO-C6H4-COOH H2O Nếu trong hệ phản ứng còn các chất ban đầu thì phản ứng sẽ tiếp tục xảy ra với hợp chất vừa được tạo thành để phát triển kích thước của sản phẩm nghĩa là cuối cùng có thể thu được hợp chất polyme. Sở dĩ như vậy là vì hợp chất được tạo thành luôn luôn tồn tại hai nhóm chức đầu và cuối mạch nên có thể phản ứng tiếp tục với các chất ban đầu để phát triển kích thước của sản phẩm. Qua 2 ví dụ trên chúng ta rút ra được điều kiện để monome có thể tham gia phản ứng trùng ngưng đó là Muốn thực hiện phản ứng trùng ngưng thì các monome tham gia phản ứng phải chứa ít nhất hai nhóm chức hay còn gọi là monome đa chức ví dụ HOOC-R-COOH Ho-r-oh H2N-R-COOH . Khác với phản ứng trùng hợp mắt xích cơ sở của polyme trùng ngưng có thành phần khác với thành phần của monome ban đầu Ví dụ Phản ứng trùng ngưng của axit aminoenantic nH2N- CH2 6-COOH H- HN- CH2 -CO n-OH n-1 HzO - Thành phần của monome H2N- CH2 6-COOH - Thành phần của mắt xích cơ sở -HN- CH2 6-CO- Phản ứng trên chỉ xảy ra với một loại monome được gọi là phản ứng đơn trùng ngưng. Tổng quát n X-A-Y X- A-Z n-1-A-Y n-1 a Z phần còn lại khi hai nhóm chức X và Y tương tác với nhau tách ra hợp chất thấp phân tử a. Nếu phản ứng xảy ra từ nhiều loại monome khác nhau thì gọi