tailieunhanh - Chương 1: CƠ CHẾ PHÁT BỆNH TRUYỀN NHIỄM (BỆNH CẢM NHIỄM)

Khác với bệnh không truyền nhiễm, các bệnh truyền nhiễm có một đặc tính chung là có tính lây lan và do một loại, hoặc đôi khi một số loại, vi sinh vật gọi là mầm bệnh gây nên. Một mầm bệnh là một vi sinh vật đóng vai trò nguyên nhân trực tiếp và không thể thiếu của một bệnh truyền nhiễm. Mầm bệnh có nhiều loại và mỗi loại thường gây nên bệnh với những đặc điểm riêng, nhưng chúng có điểm chung là tính gây bệnh (hay độc tính) đối với ký chủ | Chương 1 CƠ CHẾ PHÁT BỆNH TRUYỀN NHIỄM BỆNH CẢM NHIỄM I. Cảm nhiễm và phát bệnh 1. Mầm bệnh căn bệnh bệnh nguyên Khác với bệnh không truyền nhiễm các bệnh truyền nhiễm có một đặc tính chung là có tính lây lan và do một loại hoặc đôi khi một số loại vi sinh vật gọi là mầm bệnh gây nên. Một mầm bệnh là một vi sinh vật đóng vai trò nguyên nhân trực tiếp và không thể thiếu của một bệnh truyền nhiễm. Mầm bệnh có nhiều loại và mỗi loại thường gây nên bệnh với những đặc điểm riêng nhưng chúng có điểm chung là tính gây bệnh hay độc tính đối với ký chủ. Vi khuẩn là nhóm lớn vi sinh vật có đặc điểm chung là có nhân nguyên thủy tức nhân chưa có màng nhân và cấu tạo từ một ADN xoắn kép vòng khép kín cơ thể thường là đơn bào và sinh sản bằng trực phân. Phần lớn vi khuẩn đòi hỏi những điều kiện nhất định chẳng hạn tính kết bám bám dính lên tế bào mới gây được bệnh. Vi khuẩn tác động bằng nội độc tố ngoại độc tố hoặc bằng các cơ chế lý hóa khác. Xoắn khuẩn bộ Spirochaetales tuy cũng là một loại vi khuẩn nhưng chúng gây ra những bệnh có đặc điểm riêng. Phần lớn bệnh do xoắn khuẩn gây nên là bệnh bại huyết gây sốt định kỳ và xuất hiện định kỳ xoắn khuẩn trong cơ thể bệnh do xoắn khuẩn thường cho miễn dịch không bền. Rickettsia cũng là những vi khuẩn nhưng có cơ cấu trao đổi chất không hoàn thiện nên phụ thuộc vào tế bào ký chủ do đó là những vật ký sinh nội bào. Chúng gây những bệnh sốt phát ban do chấy rận truyền lây. Những động vật chân đốt này có thể truyền Rickettsia trong nhiều thế hệ của chúng. Trong thiên nhiên có những thú rừng hoặc gia súc mang trùng. Bệnh do Rickettsia gây ra thường cho miễn dịch mạnh và bền. Chlamydia có những đặc điểm tương tự Rickettsia nhưng không có cơ cấu trao đổi chất nên phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn năng lượng của ký chủ và có hình thái chuyển hóa tuần hoàn từ trạng thái nhỏ thể cơ bản sang trạng thái lớn thể lưới . Mycoplasma cũng là những vi khuẩn nhưng kích thước nhỏ và không có vách tế bào nên thường có hình thái đa dạng. Chúng gồm nhiều .