tailieunhanh - Giáo trình cơ kỹ thuật p3

Các bản vẽ kỹ thuật để chế tạo là sản phẩm cuối cùng của khâu thiết kế. Chúng phải thỏa mãn hai mục đích: bao gồm đầy đủ tất cả các thông tin cần thiết để chế tạo và cũng còn là một tiêu chí kiểm soát kỹ thuật đối với các mức độ sửa chữa. Trước cuối thế kỷ 20, rất nhiều bản vẽ kỹ thuật được thực hiện bằng tay với sự trợ giúp của bảng vẽ cơ khí. | ỉ- r t 2. Phương pháp toạ độ Tương tự như trường hợp trên vị trí của một điểm M tại một thời điểm hoàn toàn có thể xác định bằng toạ độ của nó trên một hệ trục toạ độ cố định xyz. Nói cách khác cần phải có phương trình X X t y y t z z t Trong đó x t y t z t là các hàm số biểu diền sự biến thiên toạ độ của động điểm. 3. Phương pháp tự nhiên Khác vói hai phương pháp trên phương pháp tự nhiên được sử dụng khi đã biết quỹ đạo chuyển động của điểm. Trên quỹ đạo người ta lấy một điểm 0 làm gốc và quỵ định hai chiều âm dương của chuyển động. Vị trí của diem M tại một thời điếm cớ thể xác định nếu biết độ dài đại số cung OM còn gọi là toạ độ cong . Vậy chuyển động gọi là xác định nếu ta biết quy luật biến thiên của đoạn đường s OM theo thời gian. Tức là ta cần có phương trình s s t Hình III. KHẢO SÁT CHUYỂN ĐỘNG THEO PHƯƠNG PHÁP Tự NHIÊN 1. Khảo sát chuyển động Như trên đã trình bày để xác định một chuyển động theo phương pháp tự nhiên người ta cần phải biết 40 - Quỹ đạo chuyển động. - Gốc toạ độ bắt đầu khảo sát chuyển động o và quy định chiều. - Phương trình chuyển động s s t Căn cứ vào các yếu tố đó ta phải tìm những đại lượng đặc trưng còn ỉại của chuyển động là vận tốc V và gia tốc a. Hình 2. Xác định vận tốc Cho một chuyển động có phương trình s s t Giả sử trong một thời gian At rất nhỏ At t2-1 điểm di chuyển được một đoạn M2Mị - As s2 - S Vận tốc trung bình của điểm trên đoạn đang xét sẽ là V -t At Nếu lấy giới hạn công thức At- o ta sẽ được vận tốc tức thời của điểm tại thời điểm t. As ds V lim s AĨ- 0 At dt Kết luận Vận tốc tức thời của động điểm tại thời điểm t có giá trị bằng đạo hàm bậc nhất của phương trình chuyển động theo thời gian t tại thời điểm đó. 41 3. Xác định gia tốc Việc chứng minh công thức xác định gia tốc của điểm chuyển động theo phương pháp tự nhiên tương đối phức tạp ta có thể tham khảo trong các giáo trình khác 4 ở đây ta thừa nhận mà khồng chứng minh các điểm sau Gia tốc a của động điểm tại một thời điểm t bao giờ cũng nằm trong mặt .