tailieunhanh - Nguyên lý thủy văn ( NXB ĐH Quốc gia Hà Nội ) - Chương 7

Dòng chảy mặt Giới thiệu chung Dòng chảy mặt hay dòng chảy sông ngòi là dòng chảy chuyển động do trọng lực của nước trong các lòng dẫn với kích thước thay đổi từ dòng chảy có quy mô nhỏ nhất tới những dòng chảy có quy mô lớn nhất (Amazon, Congo, và Yangtze). Cũng như dòng chảy sông ngòi, dòng chảy mặt có thể được đặc trưng bởi lưu lượng dòng chảy trong sông, hoặc lượng mưa sinh thuỷ của lưu vực. ở mức chung chung mối quan hệ giữa dòng chảy sông ngòi và giáng thủy có thể được. | Chương 7 DÒNG CHẢy MẶT GIỚI THIỆU CHUNG Dòng chảy mặt hay dòng chảy sông ngòi là dòng chảy chuyển ộng do trọng lực của nước trong các lòng dẫn với kích thước thay oi từ dòng chảy có quy mô nhỏ nhất tới những dòng chảy có quy mô lớn nhất Amazon Congo và Yangtze . Cũng như dòng chảy sông ngòi dòng chảy mặt có thể ược ặc trưng bởi lưu lượng dòng chảy trong sông hoặc lượng mưa sinh thuỷ của lưu vực. ở mức chung chung mốì quan hệ giữa dòng chảy sông ngòi và giáng thủy có thể ược biểu thị dưới dạng vòng tuần hoàn liên tục của nước thông qua chu trình thủy ván. Chúng ta có thể thừa nhận rằng trong những trường hợp ơn giản thường xem lưu vực bể mặt và lưu vực nước ngầm trùng nhau và mỗi dòng sông chỉ tiếp nhận nước từ bản thân lưu vực của chính mình. Bởi vậy có thể xem mỗi lưu vực như một hệ thống ầu vào là giáng thủy và chuyển hoá chúng thành những ầu ra là sự bay hơi và dòng chảy sông ngòi. Kể cả những sự thay oi của lượng trữ trong hệ thống ầu vào phải ược cân bằng với ầu ra. Trừ những vùng khô hạn lớn ở tất cả các vùng ầu ra từ hệ thống lưu vực là liên tục nhưng những ầu vào của giáng thủy thì gián oạn và thường ược rời rạc hóa theo thời gian một cách pho biến. Như một kết quả ường quá trình dòng chảy hàng nám vể cơ bản gồm có những thời kỳ ngắn lưu lượng bị táng lên một cách ột ngột liên quan ến mưa hoặc tuyết tan và hỗn hợp cả hai có thời gian dài hơn. Trong những thời kỳ nước rút khi dòng chảy sông ngòi ược ại diện cho dòng chảy ra là nuớc ngầm từ nước ược dự trữ bằng nguồn nước ngầm dưới bể mặt của lưu vực và khi ó ường quá trình dòng chảy lấy dạng hàm sô mũ của ư-ờng cong nước rút iển hình xem Hình . Những ơn vị o của dòng chảy mặt Dòng chảy mặt thông thường ược biểu thị bằng lưu lượng nước và ó chính là một thể tích trên một ơn vị thời gian. Lưu lượng nước có ơn vị là mét khôi trên giây m3s-1 và mô un dòng chảy có ơn vị là mét khôi trên giây kilômet vuông m3s-1km-2 . Hai sô o trên là những ơn vị thường ược sử dụng. Dòng chảy có thể cũng ược biểu thị như