tailieunhanh - Lại bàn về bài học từ Hiến pháp 1946

Trong bối cảnh Việt Nam đang tiến hành sửa đổi hiến pháp, nhiều học giả và một số nhà hoạt động chính trị đề nghị kế thừa những giá trị của Hiến pháp năm 1946 của Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Bài viết này bàn về cơ sở của những giá trị đó và gợi mở một số điều cho tương lai sửa đổi hiến pháp ở Việt Nam. 1. Điều gì làm nên giá trị của Hiến pháp 1946? | Lại bàn về bài học từ Hiến pháp 1946 Trong bối cảnh Việt Nam đang tiến hành sửa đổi hiến pháp nhiều học giả và một số nhà hoạt động chính trị đề nghị kế thừa những giá trị của Hiến pháp năm 1946 của Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Bài viết này bàn về cơ sở của những giá trị đó và gợi mở một số điều cho tương lai sửa đổi hiến pháp ở Việt Nam. 1. Điều gì làm nên giá trị của Hiến pháp 1946 Những giá trị nội dung của bản Hiến pháp 1946 có thể được tóm lược ở mấy điểm sau đây nguyên tắc chủ quyền lập hiến thuộc về nhân dân phân công quyền lực mạch lạc giữa ba cơ quan Nghị viện nhân dân Chính phủ và Tòa án những hình thức kiểm soát quyền lực như chế độ bất tín nhiệm Nội các chế độ phủ quyết tương đối các luật của ngành lập pháp chế độ tư pháp độc lập các dân quyền cơ bản. Tại sao bản Hiến pháp 1946 lại có thể đạt được những giá trị như vậy Một số ý kiến có thể cho rằng điều này bắt nguồn từ chỗ bản hiến pháp được soạn thảo bởi những con người ưu tú của dân tộc vào thời điểm đó dưới sự lãnh đạo của Hồ Chí Minh- Chủ tịch Ủy ban Dự Thảo Hiến pháp. Điều này có phần đúng nhưng có những lý do có tính chất bản chất hơn. Một bản hiến pháp thành văn nếu thực sự chính đáng không gì hơn là sự biểu đạt thành ngôn ngữ của luật cơ bản một trật tự một trạng thái và những mong muốn thực tế của một cộng đồng chính trị. Hơn một trăm năm trước đây GS Christopher Tiedeman 1857-1903 một nhà hiến pháp học kinh điển của nước Mỹ đã cho rằng các hiến pháp chỉ hiệu quả khi các nguyên tắc của nó cắm rễ trong đặc tính của quốc gia và do đó là một sự phản ánh trung thành của ý chí quốc gia. 1 Tiedeman gợi lại rằng lịch sử nhân loại không thiếu những trường hợp hiến pháp được áp đặt một cách tùy tiện lên người dân và do vậy không hiệu quả do không phản ánh những mong muốn thực sự của người dân. Để minh chứng nhà hiến pháp học này đưa ra trường hợp Locke soạn thảo hiến pháp cho người Carolinas mà những nguyên tắc của nó không phù hợp với người bản địa và trường hợp Napoleon Bonaparte soạn thảo hiến .