tailieunhanh - Giáo án điện tử công nghệ: Điều khiển tốc độ động cơ

Thông thường, tốc độ quay của một động cơ điện một chiều tỷ lệ với điện áp đặt vào nó, và ngẫu lực quay tỷ lệ với dòng điện. Điều khiển tốc độ của động cơ có thể bằng cách điều khiển các điểm chia điện áp của bình ắc quy, điều khiển bộ cấp nguồn thay đổi được, dùng điện trở hoặc mạch điện tử. | Bµi 15: m¹ch ®iÒu khiÓn tèc ®é ®éng c¬ xoay chiÒu mét pha Môc ®Ých: BiÕt ®­îc c«ng dông cña m¹ch ®iÖn tö ®iÒu khiÓn tèc ®é ®éng c¬ mét pha. HiÓu ®­îc m¹ch ®iÖn tö ®iÒu khiÓn tèc ®é qu¹t ®iÖn b»ng Triac. I - C«ng dông cña m¹ch ®iÖn tö ®iÒu khiÓn tèc ®é ®éng c¬ ®iÖn xoay chiÒu mét pha. Thay ®æi sè vßng d©y cña stato. §iÒu khiÓn ®iÖn ¸p ®­a vµo ®éng c¬. §iÒu khiÓn tÇn sè nguån ®iÖn ®­a vµo ®éng c¬.( trong tr­êng hîp nµy, ®iÖn ¸p còng ph¶I thay ®æi cho phï hîp) Khi sö dông ®éng c¬ ®iÖn xoay chiÒu mét pha, Ng­êi ta ph¶I ®iÒu khiÓn nhiÒu chÕ ®é nh­ ®iÒu khiÓn tèc ®é, më m¸y, ®¶o chiÒu , h·m ë ®©y chØ giíi thiÖu vÒ ®iÒu khiÓn tèc ®é ®éng c¬. §Ó ®iÒu khiÓn tèc ®é ®éng c¬ mét pha, ng­êi ta cã thÓ sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p sau : HiÖn nay viÖc sö dông c¸c m¹ch ®iÖn tö ®iÒu khiÓn tèc ®é ®éng c¬ ®iÖn xoay chiÒu mét pha b»ng c¸ch §K tÇn sè vµ ®iÖn ¸p ®­a vµo ®éng c¬ ngµy phæ biÕn. II- nguyªn lÝ ®iÒu khiÓn ®éng c¬ mét pha m¹ch ®iÖn tö ®iÒu khiÓn tèc ®é ®éng c¬ ®iÖn xoay chiÒu mét pha ®­îc sö dông kh¸ phæ biÕn lµ hai lo¹i m¹ch ®iÖn tö ®iÒu khiÓn tèc ®é ®éng c¬ cã s¬ ®å khèi nh­ h×nh 15-1 §iÒu khiÓn ®iÖn ¸p § C u1,f1 §iÒu khiÓn tÇn sè § C u1,f1 u2,f1 u2,f2 a, b, H×nh 15-1. S¬ ®å khèi m¹ch ®iÖn tö ®iÒu khiÓn ®éng c¬ mét pha a, §iÒu khiÓn tèc ®é b»ng c¸ch thay ®æi ®iÖn ¸p nh­ h×nh ®é ®­îc ®iÒu khiÓn b»ng m¹ch ®iÖn tö thay ®æi trÞ sè ®iÖn ¸p ®Æt vµo ®éng c¬. b, §iÒu khiÓn tèc ®é b»ng c¸ch thay ®æi tÇn sè vµ ®iÖn ¸p nh­ h×nh 15-1b. M¹ch ®iÒu khiÓn cã nhiÖm vô ®iÒu khiÓn tÇn sè f1 vµ ®iÖn ¸p u1 thµnh tÇn sè f2 vµ ®iÖn ¸p u2 ®­a vµo ®éng c¬. III- mét sè m¹ch ®iÒu khiÓn ®éng c¬ mét pha H×nh 15-2 vÏ hai s¬ ®å ®¬n gi¶n ®iÒu khiÓn qu¹t ®iÖn ®ang ®­îc sö dông phæ biÕn b»ng c¸ch thay ®æi ®iÖn ¸p u1 K Ta VR R C § u2 a, S¬ ®å nguyªn lÝ m¹ch ®iÒu khiÓn triac dïng R,C u o u1 u2 uc t uc b,Gi¶n ®å c¸c ®­êng cong ®iÖn ¸p cña h×nh 15-2 a u1 K Ta VR R C § Da u2 c, S¬ ®å nguyªn lÝ m¹ch ®iÒu khiÓn triac dïng R,C vµ ®iac u o u1 u2 uc t d,Gi¶n ®å c¸c ®­êng cong ®iÖn ¸p cña h×nh 15-2c Nªu chøc n¨ng cña c¸c linh kiÖn l¾p ®Æt trong m¹ch? BiÕn trë VR? §iÖn trë R? Tô ®iÖn C? Triac (Ta)? §iac(Da)? 2. Nªu nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña m¹ch? (Gi¶i thÝch ®­îc ®­êng cong ®iÖn ¸p ë hai s¬ ®å b vµ d) u o u1 u2 uc t uc b,Gi¶n ®å c¸c ®­êng cong ®iÖn ¸p cña h×nh 15-2 a u o u1 u2 uc t d,Gi¶n ®å c¸c ®­êng cong ®iÖn ¸p cña h×nh 15-2c iiI. Triac vµ diac 1. Triac a. CÊu t¹o, kÝ hiÖu, c«ng dông. KÝ hiÖu. CÊu t¹o C«ng dông. Triac cã c¸c líp b¸n dÉn ghÐp nèi tiÕp nh­ h×nh vÏ vµ ®­îc nèi ra ba ch©n, hai ch©n A1, A2 vµ ch©n ®iÒu khiÓn (G). VÒ nguyªn lÝ cÊu t¹o, triac cã thÓ coi nh­ hai tirixto ghÐp song song nh­ng ng­îc chiÒu nhau. Dïng ®Ó ®iÒu khiÓn c¸c thiÕt bÞ ®iÖn trong c¸c m¹ch ®iÖn xoay chiÒu. + - + + - - b. Nguyªn lÝ lµm viÖc vµ sè liÖu kÜ thuËt Nguyªn lÝ lµm viÖc Khi cùc G vµ A2 cã ®iÖn thÕ ©m h¬n so víi A1 th× triac më. Cùc A1 ®ãng vai trß an«t, cßn cùc A2 ®ãng vai trß cat«t Dßng ®iÖn ®I tõ A1 vÒ A2 - Khi cùc G vµ A2 cã ®iÖn thÕ d­¬ng h¬n so víi A1 th× triac më. Cùc A2 ®ãng vai trß an«t, cßn cùc A1 ®ãng vai trß cat«t Dßng ®iÖn ®I tõ A2 vÒ A1