tailieunhanh - Nguyễn Du (1766-1820)

Nguyễn Du và truyện Kiều Nguyễn Du tự là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên, biệt hiệu là Hồng Sơn lạp hộ, người xã Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Nghệ Tĩnh. Là dòng dõi trâm anh thế phiệt: cha là Xuân Quận Công Nguyễn Nghiễm, từng làm tới Tể Tướng triều Lê mạt; mẹ là người vợ thứ ba, nhũ danh Trần Thị Tần người Kinh Bắc; anh là Toản Quận Công Nguyễn Khản cũng làm tới Tham Tụng, Thái Bảo trong triều. Sinh ra trong một gia đình quan lại, có truyền thống văn học, năng khiếu thơ văn. | Nguyên Du 1766-1820 Nguyên Du và truyện Kiều Nguyễn Du tự là Tố Như hiệu là Thanh Hiên biệt hiệu là Hồng Sơn lạp hộ người xã Tiên Điền huyện Nghi Xuân tỉnh Nghệ Tĩnh. Là dòng dõi trâm anh thế phiệt cha là Xuân Quận Công Nguyễn Nghiễm từng làm tới Tể Tướng triều Lê mạt mẹ là người vợ thứ ba nhũ danh Trần Thị Tần người Kinh Bắc anh là Toản Quận Công Nguyễn Khản cũng làm tới Tham Tụng Thái Bảo trong triều. Sinh ra trong một gia đình quan lại có truyền thống văn học năng khiếu thơ văn của Nguyễn Du sớm có điều kiện nảy nở và phát triển. Từ nhỏ ông đã nổi tiếng thông minh dĩnh ngộ. Năm 1783 Nguyễn Du thi hương đậu Tam Trường. Vì lẽ gì không rõ ông không tiếp tục thi lên nữa. Năm 1789 Nguyễn Huệ kéo binh ra Bắc đại thắng quân Thanh. Nguyễn Du vì tư tưởng trung quân phong kiến không chịu ra làm quan cho nhà Tây Sơn. Năm 1802 Nguyễn Ánh lật đổ Tây Sơn Nguyễn Quang Toản vời Nguyễn Du ra làm quan ông từ mãi mà không được nên miễn cưỡng tuân mệnh. Năm 1805 ông được thăng Đông Các điện học sĩ tước Du Đức Hầu. Năm 1813 thăng Cần Chánh điện học sĩ được cử làm Chánh Sứ đi Trung Quốc. Sau khi về nước năm 1815 ông được thăng Lễ Bộ Hữu Tham Tri. Đường công danh của Nguyễn Du với nhà Nguyễn chẳng có mấy trở ngại. Ông thăng chức nhanh và giữ chức trọng song chẳng mấy khi vui thường u uất bất đắc chí. Theo Đại Nam Liệt Truyện Nguyễn Du là người ngạo nghễ tự phụ song bề ngoài tỏ vẻ giữ gìn cung kính mỗi lần vào chầu vua thì ra dáng sợ sệt như không biết nói năng gì. Năm 1820 Minh Mạng lên ngôi cử ông đi sứ lần nữa nhưng lần này chưa kịp đi thì ông đột ngột qua đời. Đại Nam Liệt Truyện viết Đến khi đau nặng ông không chịu uống thuốc bảo người nhà sờ tay chân. Họ thưa đã lạnh cả rồi. Ông nói được rồi mất không trối lại điều gì. Tác phẩm tiêu biểu Ngoài Truyện Kiều nổi tiếng ra Nguyễn Du còn để lại - Văn Tế Thập Loại Chúng Sinh - Văn Tế Sống Hai Cô Gái Trường Lưu - Thác Lời Trai Phường Nón bằng chữ Nôm và ba tập thơ chữ Hán - Thanh Hiên Thi Tập - Nam Trung Tạp Ngâm và - Bắc Hành Tạp Lục. .