tailieunhanh - Bài giảng dẫn xuất Hydrocacbone - Dẫn xuất hydroxi (Ancol-Phenol-Ete) part 5

b. Tác dụng với axit tạo este • Khi tác dụng với axit hữu cơ có xúc tác axit vô cơ tạo este hữu cơ, phản ứng xãy ra thuận nghịch R-OH + R’-COOH → R’-COO-R + H2O Este hữu cơ Nhưng thuận lợi nhất là cho ancol tác dụng với clorua axit hoặc anhydrit axit tạo este dễ dàng • Khi cho tác dụng với axit vô cơ tạo este vô cơ R-OH + HO-NO2 → R-O-NO2 + H2O Este vô cơ | b. Tác dụng với axit tạo este Khi tác dụng với axit hữu cơ có xúc tác axit vô cơ tạo este hữu cơ phản ứng xãy ra thuận nghịch R-OH R -COOH R -COO-R H2O Este hữu cơ Nhưng thuận lợi nhất là cho ancol tác dụng với clorua axit hoặc anhydrit axit tạo este dễ dàng Khi cho tác dụng với axit vô cơ tạo este vô cơ R-OH HO-NO2 R-O-NO2 H2O Este vô cơ 2. Phản ứng của nhóm OH a. Phản ứng với axit halogenhydric HX . Các ancol rất dễ tác dụng với axit mạnh HX giai đoạn đầu tiên tạo tiểu phân trung gian cation oxoni sau đó tùy theo bậc của rượu mà có thể thế theo cơ chế SN1 hoặc SN2 và cho sản phẩm cuối cùng là dẫn xuất halogen. Thông thường ancol bậc 2 3 theo cơ chế SN 1 Về khả năng phản ứng bậc 1 bậc 3 bậc 3 Để phân biệt các ancol có bậc khác nhau có C 6 người ta dùng thuốc thuốc thử Lucas HCl ZnCl2 R-OH HX R-X H2O b Tác dụng với PX3 PX5 SOCl2 Phương pháp tốt nhất để chuyển ancol thành dẫn xuất halogen là dùng tác nhân là SOCl2 các hợp chất chứa halogen của photpho PBr3 PCl5. Ví dụ R-OH PCl5 R-Cl POCl3 HCl O SOCl2 HCl R-Ch o--S-Qỉ RCH2CI SO2 HCl RCH2OH B jP _PBrHBr RCH2 O PBr2------ RCH2Br .